ریحانه در لغت، گیاهی خوشبوی است، البته برای موجود لطیفی چون زن نیز استعمال می‏گردد. پیامبر مکرر می‏فرمودند: «فاطمه ریحانه‏ی من است، که هرگاه مشتاق بهشت می‌شوم او را می‏بویم.» پس زهراء گلی خوشبوی بودند که بوی بهشت می‏دادند.

* به رسول خدا بشارت دختر دادند. پیامبر به صورت اصحاب خود نگاه کرد؛ چهره آنان را ناخشنود دیدند. فرمودند: «مَا لَکُمْ رَیْحَانَهٌ اَشَمُّهَا وَ رِزْقُهَا عَلَی الله» شما را چه شده است؟ گُلی است خوشبوی که او را می‌بویم و رزق و روزی او با خداست.» [1]

* امیرالمومنین علی فرمودند: «کَانَ رَسُولُ اللَّـهِ اِذَا بُشِّرَ بِجَارِیَهٍ قَالَ رَیْحَانَهٌ وَ رِزْقُهَا عَلَی اللَّـهِ عَزَّ وَ جَلَّ»؛ هرگاه به پیامبر خدا بشارت دختری داده می‌شد می‌فرمودند که: «گلی است خوشبو که روزی او بر عهده خداوند عزّوجلّ است.»[2]

امیرالمؤمنین7 می‌فرماید:

« ... أنا زوج البتول، سیده نساء العالمین، فاطمه التقیه الزکیه البره المهدیه، حبیبه حبیب‏الله و خیر بناته و سلالته و ریحانه رسول‏الله... ،»

«... من شوهر بتول، سرور زنان عالم هستم. فاطمه‏ای که اهل تقوا، پاکدامنی و نیکوکاریست، او که از طرف خداوند هدایت شده است، دوست دوست خداست، بهترین دختر و فرزند پیامبر خداست، ریحانه‌ی پیامبر اکرم است...»[3]

در موارد بسیاری امیرالمومنین برای معرفی خود، به جای آنکه بگوید من علی ابن ابیطالب هستم، خود را توسط حضرت فاطمه معرفی می‏نماید. در اینجا نیز خود را به‌وسیله‏ی فاطمه‏ی زهراء به دیگران معرفی می‌کند و می‏گوید: من همسر زهرای اطهرم.

در جایی دیگر امیرالمومنین7 مردم را سوگند می‌دهد و می‏گوید:

«من شما را به خدا سوگند می‏دهم، آیا کسی غیر از من در میان شما هست که زنش سرور زنان عالم باشد؟ مردم پاسخ دادند: نه.»[4]

امیرالمؤمنین7 در احتجاجی به ابوبکر می‏گوید: «من کسی هستم که پیامبر من را برگزید و دخترش را به من تزویج کرد و فرمود: خداوند فاطمه را در آسمان‌ها به عقد تو درآورد. ابابکر! تو را به خدا سوگند می‏دهم! این برای من است یا برای تو؟» ابوبکر جواب داد: برای شما است.[5]

اهل‏بیت: برای معرفی خود از طریق نام فاطمه‏ی زهرا بهره می‏جستند، همانطور که امام حسین در روز عاشورا خود را فرزند فاطمه‏ی زهرا معرفی کرد و فرمود: و «فاطمة امی إبنة الطُّهر أحمد»[6]

و همانگونه که فرزدق، امام سجاد را در کنار حرم امن الهی، برای هشام چنین معرفی می‌کند: «هذا إبْنُ سَیّدَةُ النِسَوانِ فاطِمَة.»[7] ؛ این شخص فرزند بانوی بانوان فاطمه3 است.

همه‏ی ائمه‏ی هُدیٰ: از اینکه خود را منتسب به حضرت زهرا می‏دانستند، افتخار می‏کردند، لذا در هنگام معرفی، خود را فرزند فاطمه‏ی مرضیه معرفی می‏نمودند.

بنابراین ریحانه به هر گیاه خوشبو و معطر می‌گویند.

همین طور روزی و رحمت و نیز نوری که در اثر ریاضت در انسان حاصل شود ، ریحانه می‌گویند.

و صدیقه طاهره خوشبوترین گل بوستان نبوی6 و منشأ رحمت و روزی برای مخلوقات، و سبب نورانیت اولیاء الهی است. بعد اینکه ریحانه النبی مام امامان شیعه و بهترین آفریدگان حق تعالی است.

[1] . اَبِی عَنْ مُحَمَّدٍ الْعَطَّارِ عَنِ الْاَشْعَرِیِّ عَنِ ابْنِ هَاشِمٍ عَنِ الْبَرْقِیِّ رَفَعَهُ َ بُشِّرَ النَّبِیُّ 6 بِابْنَهٍ فَنَظَرَ فِی وُجُوهِ اَصْحَابِهِ فَرَاَی الْکَرَاهَهَ فِیهِمْ فَقَالَ مَا لَکُمْ رَیْحَانَهٌ اَشَمُّهَا وَ رِزْقُهَا عَلَی اللَّهِ ( بحارالانوار؛ ج 101؛ ص 91).

[2] . وَ بِهَذَا الْاِسْنَادِ قَالَ قَالَ عَلِیٌّ7 کَانَ رَسُولُ اللَّهِ6 اِذَا بُشِّرَ بِجَارِیَهٍ قَالَ رَیْحَانَهٌ وَ رِزْقُهَا عَلَی اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ (بحارالانوار؛ ج 101؛ ص 97).

[3] . بحارالانوار، ج 35، ص 45.

[4] . قال علی7: «نشدتكم بالله! هل فیكم أحد زوجته سیدهٔ نساءالعالمین غیری؟ قالوا: لا. » فاطمهٔ الزهراء بهجهٔ قلب المصطفی، ج 1، ص 119 از لاحتجاج، ص 195.

[5] . قال علی7 فی مناشدهٔ طویلهٔ مع أبی‏بكر: »فأنشدك بالله! أنا الذی إختارنی رسول‏اللَّه6 و زوجنی إبنته فاطمهٔ3 و قال «الله زوجك إیاها فی السماء» أم أنت؟ قال: بل أنت. «فاطمهٔ الزهراء بهجهٔ قلب المصطفی، ج 1، ص 119 از الاحتجاج، ج 1، ص 171.

[6] . محمد صادق نجمی، سخنان حسین بن علی7، ص 316، چاپ هفتم، دفتر انتشارات اسلامی.

[7] . سید جعفر شهیدی، زندگانی علی بن الحسین7، ص 121، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چاپ سوم، 1367.