حضرت فاطمه زهرا که خودش بر نقش مهم مردم در برپایی و تداوم حکومت حق واقف بود، قبل از آن که مردم را به یاری و حمایت از حضرت علی فراخواند خود در اطاعت و پیروی از امام، اسوه و نمونه بود. [1]

دختر پیامبر برای کسب رضای خدا و در راستای تقویت ولایت، همواره رضایت‌مندانه و خالصانه از دستورهای مولای خویش اطاعت می‌کرد و ضمن این که خود به تکلیف عمل می‌کرد، در عمل به پیروان خویش درس فرمانبرداری از ولی امر را می‌آموخت و پس از آن با گفتار، مردم را به حمایت از امام حق فرا می‌خواند. [2]

حضرت فاطمه زهرا در زمان پدر بزرگوارش نیز چنین بود. آن حضرت پیش از آنکه خود را دختر پیامبراکرم بداند بنده خدا و پیرو پیامبر و مطیع ولی امر می‌دانست. از این رو دستورهایی که برای مسلمانان نازل می‌شد، کاملاً آن‌ها را اجرا می‌کرد و خود را استثنا نمی‌نمود. این مطلب در پیروی آن حضرت از ولایت نیز به خوبی مشاهده می‌شد. آن بزرگوار اطاعت از پیامبر اسلام را به عنوان این که او رسول خداست و امیرمؤمنان را به عنوان این که بر او ولایت دارد واجب می‌دانست. [3]

از این جا می‌توان به این نتیجه بسیار مهم دست یافت که هرگاه اسلام و امت اسلامی نیاز به فداکاری و حرکت مسلمانان پیدا کند، همه آن‌ها حتی زنان نیز باید به حمایت از دین خدا برخیزند و نمی‌توان گفت که حضرت فاطمه زهرا تکلیف‌ خاصی نسبت به خود داشت و دیگران چنین تکلیفی ندارند.

در واقع حرکت حضرت فاطمه زهرا بلکه رسول خدا6 و سایر معصومین: در همان چارچوب تکالیف و وظایف مسلمانان نسبت به دین و جامعه قابل تحقق و توجیه است و هیچ‌گونه تمایزی با وظایف دیگر مسلمانان ندارد.

بنابراین هرگاه «ملاک و معیار» موجود شد، عمل بر طبق آن نیز واجب خواهد گردید. چه حضرات معصومین باشند و چه سایر مسلمانان. یعنی همان‌گونه که قبلاً اشاره شد هرگاه دین نیاز به یاری داشت همه باید به پا خیزند چه زنان و چه مردان و در ارتباط با زنان، حضرت فاطمه زهرا و دخت گرانقدرش حضرت زینب در این زمینه بهترین الگو و اسوه به شمار می‌آیند.

اصول حاکم بر زندگی حضرت زهرا

بعضی از این اصول عبارتند از:

1 . اصل ساده زیستی در زندگی خانوادگی.

2 . اصل مشارکت در امور زندگی.

3 . ارزشی بودن ازدواج و حاکمیت ارزش‌ها در ازدواج و دوری از مادیات و تجملات.

4 . اهمیت دادن به تربیت فرزندان.

5 . اصل مهمان دوستی.

6 . ایثار و مقدم داشتن دیگران بر خود.

7 . به کارگیری عوامل معنوی برای حل معضلات و مشکلات.

8 . اهمیت و احترام به کار و همکاری در بین اعضای خانواده.

9 . تقسیم کار در خانه.

10 . احترام متقابل اعضای خانواده به یکدیگر.

11 . حاکمیت اصل مشورت در زندگی.

12 . فرمان پذیری حضرت فاطمه از حضرت علی7

13 . نفی ارزش‌های جاهلی در ملاک انتخاب همسر

14 . اصل آرایش و زینت برای همسر.

15 . عبادت در خانه و مأنوس نمودن اطفال با عبادت.

16 . اختصاص مکانی برای عبادت در خانه.

17 . اصل جهادی بودن همه اعضا و فدایی دادن برای اسلام.

18 . اصل ارتباط خانه با مسجد و آشنا نمودن فرزندان با مسجد.

19 . علم دوستی همه اعضاء خانواده.

20 . شاگرد پروری و تشکیل کلاس‌های علمی و دینی در خانه.

21 . آگاهی به اوضاع و شرایط اجتماعی و سیاسی همه اعضاء.

22 . اصل حاکمیت معنویت بر فضای خانه و زندگی.

23 . رعایت حق خدمتکار.

24 . مسؤولیت پذیری همه اعضای خانواده در دفاع از اسلام.

25 . قدرت بیان و دفاع از ارزش‌ها از طریق خطابه در همه اعضا.

26 . شجاعت و دلیری همه اعضاء خانواده.

27 . عشق، عاطفه و مهربانی همه اعضاء به یکدیگر.

28 . حاکمیت انضباط، نظم و برنامه بر زندگی حضرت فاطمه زهرا و فرزندان او. [4]

29 . و بالاخره حریت و آزادگی در عرصه زندگی اجتماعی و دفاع از حق و ولایت

[1] . محمد قاسم نصیر پور، ‌زندگانی فاطمه، اصفهان:‌ مؤسسه فرهنگی هنری رزمندگان اسلام 1377، صص 132ـ133 صص47ـ50.

[2] . حبیب الله احمد، پیشین صص 228ـ227.

[3] . سید محمد حسینی شاهرودی، فاطمه حامی ولایت،‌ تهران: شجره طوبی، 1377. ص 233.

[4] . مهدی نیلی پور، پیشین، ص 47 ـ 32.