پروردگار عالم در باب انس با بندگانش به عنوان «اشرف مخلوقات»، نکات عجیبی را به انبیاء عظامش، هم در کتب الهی مثل تورات و انجیل و قرآن کریم و هم در تکلّم شخصی با انبیاء عظام که به عنوان احادیث القدسیّه است، تبیین فرموده است.

در باب خلقت انسان، اوج مطلب را به عنوان «احسن تقویم» بیان فرمود و یا به تعبیر دیگری، به خاطر خلقت انسان، عنوان «احسن الخالقین» را برای خود به کار برد. یا برای این که بخواهد این اوج را به ملائکه‌اش نشان بدهد که بدانید او برترین مخلوق من از روز نخست تا انتها هست؛ چیزی که فقط و فقط مختصّ به ذات احدیّت بود، نسبت به انسان قرار داد که این دلالت بر «اشرفیّت» انسان و حبّ پروردگار عالم نسبت به این خلق خود است و آن هم سجده بود، «وَ إِذْ قُلْنَا لِلْمَلاَئِکَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ».

حسادت ابلیس

این که یکباره وضعیّت فکری ابلیس به هم ریخت، به همین جهت بود که می‌دانست سجده مختصّ به خداست، لذا با خود گفت: چگونه خطاب ذوالجلال و الاکرام به پاک‌ترین مخلوقاتش یعنی ملائکه این است؛ که به این تازه به دوران رسیده سجده کنید؟!

آیت الله قاضی(اعلی اللّه مقامه الشّریف) می‌فرمایند: پروردگار عالم به همه موجودات حبّ دارد، امّـــا گل سرسبد خلقت، و آن که حبّ خدا به او مافوق حبّ به همه مخلوقات است، انـسان است و همین عامل حسادت ابلیس شد.

پس هر کس حسود باشد، خصلت شیطانی دارد. تازه شیطان گویی نعوذبالله می‌خواهد به خدا تعلیم دهد که خدا! فراموش کردی که من کیستم، من 6000 سال عبادت کردم امّا او تازه از راه رسیده است! برای همین حسادت کرد. لذا اولیاء الهی در باب رشد انسان می‌گویند: آن کسی می‌تواند رشد کند که حسادت، (خصلت ابلیس) را نداشته باشد.

خداوند در قرآنش حّب خود به انسان را بیان کرده، امّا حبّ باید دو طرفه باشد، لذا بیان فرموده: «إِنْ کُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللّـَهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْکُمُ اللَّـهُ»، اگر راست می‌گویید که خدا را دوست دارید، از من (پیامبر) تبعیّت کنید که خدا هم شما را دوست دارد.

خدای متعال خطاب به داوود نبی فرموده: اگر بندگان من می‌دانستند چقدر به آن‌ها عشق می‌ورزم، هر آینه به واسطه این درجه عشق، جان به جان آفرین تسلیم می‌کردند. لذا یکی از دلایلی که پروردگار عالم شب‌های قدر و شب‌های عظیم جمعه را قرار داده، همین است که بیان کرده از غروب پنجشنبه تا غروب جمعه، ملائکه ما بین زمین و آسمان ندا می‌دهند: کیست توبه کننده؟ کیست که بیاید و به خدا بپیوندد؟

توبه یعنی؛ می‌دانم اشتباه رفتم، تو این همه به من لطف و محبّت داشتی امّا من دائم نافرمانی کردم. گناه؛ یعنی پشت پا زدن به حبّ پروردگار عالم.

انسان باید بفهمد با گناه دارد نافرمانی کسی را می‌کند که اوج محبّت را به او دارد. اوج محبّت او «إِنِّي جَاعِلٌ فِي الْأَرْضِ خَلِيفَةً» است.