فاطمه3 چون عالمه و محدّثه بود، عبادت او توأم با خشوع و خلوص بود، که این‌گونه عبادت، سازنده و باعث تکامل روح است.

قرآن کریم از عبادت همراه با خشوع ستایش می‌کند و می‌فرماید: ﴿قَدْ أَفْلَحَ الـْمُؤْمِنُونَ‌ * الَّذِينَ هُمْ فِي صَلاَتِهِمْ خَاشِعُونَ‌﴾[1]

عبادت همراه با خشوع، که با حضور قلب در پیشگاه خداست، ستایش دارد نه عبادت خشک و بی‌روح، که با اعضا و جوارح انجام می‌گیرد و از هر فردی ساخته است.

آنچه اهمیت دارد، کیفیت و روح عبادت است و حضرت فاطمه زهرا وقتی در محراب عبادت قرار می‌گرفت دگرگون می‌شد. و خشیت الهی سراسر وجودش را فرا می‌گرفت، و اشک‌های سوزانش جاری می‌شد. او با تمام وجود در محضر خدا قرار می‌گرفت. [2]

سیره و شیوه خداترسی حضرت فاطمه زهرا در سه بخش قابل توجه است :

الف: او در رابطه با رعایت حق همسر، می‌کوشید به گونه‌ای عمل کند که شوهرش از او راضی باشد و حق او را ادا نماید. آن حضرت به اندازه‌ای حساب شده عمل می‌کرد، که تمام نارسایی‌های طبیعی خانه را بتوان تحمل کرد و هیچ‌گاه از او تقاضا و خواهشی نکرد که مبادا، بر حسب اسباب و علل طبیعی و عادی، حضرت علی7 تهیدست باشد و خجالت بکشد.

این‌گونه برخورد نشانه رعایت حریم حق زوجیت بوده و نشان می‌دهد که آن حضرت تا چه اندازه آن را مراعات می‌کرده است. و با این که دردانه رسالت بود، هیچگاه در زندگی مشترک در برابر حضرت علی7 خود را مطرح نکرد و به حساب نیاورد.

ب: آن حضرت علاقه شدیدی به عبادت و نماز و دعا داشت، و با اینکه بیشتر کارهای خانه را بر اساس تقسیم رسول‌الله6 تقبل نموده بود، و باید کارهای داخل خانه را انجام می‌داد. که طبعاً از کثرت کار، خسته و ناتوان می‌گردید و شب را باید استراحت می‌کرد، اما فرزندش امام حسن7 می‌فرماید: مادرم از سحر تا سپیده صبح، پیوسته رکوع و سجود به جا می‌آورد. و می‌شنیدم که مؤمنین و مؤمنات را دعا می‌کرد و آن‌ها را نام می‌برد.

همچنین ایشان در شب‌های مبارک قدر، نه تنها خود، شب‌زنده‌دار بود بلکه آنچنان اهمیت برای این شب قائل بود که کودکان خردسال خویش را از قبل آماده می‌کرد تا در شب قدر تا صبح بیدار باشند و به تهجد و عبادت بپردازند و از فیوض الهی در این شب کمال بهره را ببرند و سعادت خویش را تأمین کنند.

روش حضرت فاطمه3 این بود که کسی از اهل خانه در شب قدر به خواب نرود. آنان را روز قبل به کم غذا خوردن و استراحت لازم وا می‌داشت تا بتوانند شب قدر، شب زنده‌داری کنند. آن حضرت می‌فرمود: محروم آن کسی است که از فیوضات شب قدر محروم باشد. [3]

امام حسن مجتبی در مورد نحوه عبادت مادر بزرگوارشان می‌فرمایند: «حضرت زهرا3 در عبادت خداوند عابدترین مردم بود. او آنقدر برپا می‌ایستاد تا پاهایش ورم می‌کرد.»[4]

ج: حضرت زهرا3 درباره حفظ حجاب و حریم، بسیار حساس بود. آن حضرت در رعایت فرمان الهی در رابطه با حجاب و فاصله از نامحرم بی‌نظیر بود. چنان به این موضوع پایبند بود که هنگام بیماری و در بستر شهادت، یکی از غصه‌های او این بود، که پس از ارتحال، مبادا بدن او را به گونه‌ای حمل کنند که نامحرم حجم آن را ببیند. [5]

حضرت فاطمه زهرا در این دنیا کم زیست، اما لحظه به لحظه عمر پر برکت ایشان در متن و بطن مکتب وحی بود. در واقع تمام ارزش‌ها، فضیلت‌ها، حماسه‌ها، اندیشه‌ها و شخصیت پیامبر در وجود مبارک حضرت زهرا متبلور گشت. و به سان چشمه‌ای که به دریا متصل شود خود دریایی بی‌پایان شد. این گونه بود که آن حضرت در طول عمر شریف و بابرکت خود راه بسیاری را پیمود.

به همین روی آن حضرت نه تنها الگو و اسوه زنان است، بلکه اسوه همه مردان و زنان جهان، در هر عصر و نسل و هر دینی و مرامی به شمار می‌آید. زیرا عناصر شخصیت ایشان در واقع عناصر اسلام و انسان کامل واقعی است.

تمام مردان و زنان مسلمان وغیر مسلمان جهان نیز می‌توانند ابعاد ارزشی، اخلاقی و حماسی آن حضرت را با توجه به شرایط و مقتضیات روز، در زندگی خود پیاده کنند و در مسیر فضیلت، علم و کمال پیش روند.

[1] . سوره‌ی مومنون، آیه 1 و 2 .

[2] . بطحائی گلپایگانی، سید هاشم، فاطمه کوثر رسالت، قم: روحانی 1380.

[3] . شمس الدین، سید مهدی، بانوی نمونه، قم: دارالفکر، 1376.

[4] . حسینی شاهرودی، سید محمد، فاطمه حامی ولایت، تهران: شجره طوبی 1377.

[5] . امام خمینی، روح الله، ولایت فقیه،‌ چاپ هشتم، تهران، مؤسسه نشر آثار امام 1378.