گذشته از این مساله که این موضوع در مدینه با حضرت در میان گذاشته نشد، در مرو که در میان گذاشته شد حضرت شدیدا ابا کرد. همین ابوالفرج در مقاتل الطالبیین نوشته است که مامون، فضل بن سهل و حسن بن سهل را فرستاد نزد حضرت رضا7 و [ایندو موضوع را مطرح کردند.] حضرت امتناع کرد و قبول نمی‏کرد. آخرش گفتند: چه می‏گویی؟! این قضیه اختیاری نیست، ما ماموریت داریم که اگر امتناع کنی همین جا گردنت را بزنیم. (علمای شیعه مکرر این را نقل کرده‏اند. ) بعد می‏گوید: باز هم حضرت قبول نکرد. اینها رفتند نزد مامون. بار دیگر خود مامون با حضرت مذاکره کرد و باز تهدید به قتل کرد. یکدفعه هم گفت: چرا قبول نمی‏کنی؟![1] مگر جدت علی بن ابی طالب در شورا شرکت نکرد؟ !می‏خواست‏بگوید که این با سنت‏شما خاندان هم منافات ندارد، یعنی وقتی علی7 آمد در شورا شرکت کرد و [در امر انتخاب خلیفه] دخالت نمود معنایش این بود که عجالتا از حقی که از جانب خدا برای خودش قائل بود صرف نظر کرد و تسلیم اوضاع شد تا ببیند شرایط و اوضاع از نظر مردمی چطور است، کار به او واگذار می‏شود یا نه. پس اگر شورا خلافت را به پدرت علی می‏داد قبول می‏کرد، تو هم باید قبول کنی. حضرت آخرش تحت عنوان تهدید به قتل که اگر قبول نکند کشته می‏شود قبول کرد. البته این سؤال برای شما باقی است که آیا ارزش داشت که امام بر سر یک امتناع از قبول کردن ولایتعهدی کشته شود یا نه؟ آیا این نظیر بیعتی است که یزید از امام حسین می‏خواست‏ یا نظیر آن نیست؟ که این را بعد باید بحث کنیم.

[1] . آنها خودشان مى‏دانستند كه ته دلها چيست و حضرت رضا چرا قبول نمى‏كند. حضرت رضا قبول نمى‏كرد چون خود حضرت هم بعدها به مامون فرمود: تو مال چه كسى را دارى مى‏دهى؟! اين مساله براى حضرت رضا مطرح بود كه مامون مال چه كسى را دارد مى‏دهد؟ و قبول كردن اين منصب از وى به منزله امضاى اوست. اگر حضرت رضا خلافت را من جانب الله حق خودش مى‏داند، به مامون مى‏گويد تو حق ندارى مرا ولى عهد كنى، تو بايد واگذار كنى بروى و بگويى من تاكنون حق نداشتم، حق تو بوده، و شكل واگذارى قبول كردن توست، و اگر انتخاب خليفه به عهده مردم است‏ باز به او چه مربوط؟!