سجده در لغت به معنای تذلٌل و خوار شدن آمده است.[1] و در اصطلاح فقهی، گذاشتن پیشانی بر زمین را سجده می‌گویند.[2] در روایات زیادی، سجده به عنوان بهترین حالت انسان معرفی شده است.
پیامبر اکرم6 می‌فرماید:
«بنده به چیزی با فضیلت‌تر از سجده پنهانی، به خداوند نزدیک نشده است».[3]
و نیز گفته‌اند: سجود در لغت به معنای فروتنی، افتادگی و … آمده است. در شرع مقدس به معنای نهادن مقداری از پیشانی بر زمین یا غیر آن در حالی که چیزی بین پیشانی و چیزی که بر آن سجده می‌شود، حایل و فاصله نباشد. دلیل آن روایتی است که می‌گوید:
«هنگامی که سجده می‌کنی پیشانی‌ات را بر زمین بگذار و سریع به زمین نزن؛ (مانند نوک زدن کلاغ بر زمین)».[4]
به اجماع تمام علما و فقها سجده در برخی موارد واجب است؛ چرا که خدای متعال می‌فرماید:
«ای کسانی که ایمان آورده‌اید: رکوع کنید و سجده به جا آورید...»
[1]. راغب، اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص ۳۹۶، چاپ اول، دار القلم، دمشق، ۱۴۱۶ هـ ق.
[2]. ابن اثیر، النهایهٔ فی غریب الحدیث، ج ۲، ص ۲۱۳، چاپ چهارم، مؤسسه اسماعیلیان، قم ۱۳۶۴هـ ش.
[3]. مجیدی، غلام حسین، نهج الفصاحهٔ، ج ۱، ص ۴۶۱، چاپ اول، مؤسسة انصاریان، قم، ۱۳۷۹.
[4]. ابن حبان، صحیحه، ج ۱، ص ۲۶۴.
