صبر ملكه‌ای قلبی است كه سبب می‌شود فرد بر تحمل مكروهات و سختی‌ها توانا شود. هر قدر سینه انسان از وسعت بیشتر و ایمان وی از تعالی والاتری برخوردار باشد، صبر و بردباری نیز فزونی خواهد یافت.

برگزیدگان خدا و خاصّان درگاه او، در طی چند روزی كه در دنیا میهمان ضیافت ابتلائات خداوندند، به انواع سختی‌ها و رنج‌ها و بلیات آزمایش می‌شوند و این گوهر صبر و بردباری ایشان است كه آن‌ها را در معبر عبور از سختی‌ها یاری می‌كند. وجود نازنین حضرت فاطمه3 که یکی از القاب وی صابره است نیز، از ابتدای دوره‌ی كودكی تا شهادت، همواره در معرض انواع ناملایمات و رنج‌ها قرار داشت. در زندگی فاطمه3 نیز، صبر و بردباری ویژه‌ای وجود داشت. یكی از عناصر اصلی موفقیت در حیات خانوادگی، استفاده از كیمیای صبر است. در هر خانواده‌ای كه عنصر صبر آسیب ببیند، بنای محبت و استحكام نیز آفت خواهد پذیرفت. نظر به زندگی حضرت فاطمه 3، می‌تواند راهكارها و الگوهایی عملی برای بردباری در برابر مشكلات در محیط خانه و خانواده را فرا راه همه‌ی خانواده‌ها بگشاید. فاطمه3 در سنین پایین با علی7 پیمان ازدواج بست و از میان خواستگاران متعدد، علی7 را با وجود فقر و تهی دستی ایشان برگزید. رئوس موارد صبر و شكیبایی حضرت فاطمه 3، در حسن همسرداری و همراهی با علی7 را می‌توان در پنج محور زیر برشمرد:

1. 7

2. تحمل سرزنش‌ها.

3. تحمل سختی‌های كار منزل و خدمت خانه.

1. 7 (در طول جنگ‌های صدر اسلام)
2. 7 و تحمل رنج‌های او و مشاركت در صبوری وی.

درباره‌ی صبر و شكیبایی حضرت3 در برابر مشكلات، نمونه‌ها و شواهد تاریخی فراوانی در دست است. آن حضرت3 مشكلات اقتصادی را تحمل می‌نمود و نزد كسی افشا نمی‌كرد؛ گاه رسول خدا6 مصرّانه از ایشان احوال پرسی می‌نمود، آن گاه ایشان به گوشه‌ای از آلامش اشاره می‌فرمود. روایت است، روزی در پاسخ پدر فرمود: «پدر جان، صبح كردیم، در حالی كه در خانه‌ی ما چیزی نیست تا با آن رفع گرسنگی بنماییم و ما در هر حال خدای بزرگ را سپاسگزاریم.»[1]

آن حضرت3 درباره‌ی اثاثیه و لوازم منزل خود و علی7، با پدرش این گونه درد دل می‌نمود: «من و پسر عمویم هیچ فرشی نداریم؛ مگر یك پوست گوسفند كه شب‌ها بر روی آن می‌خوابیم و روزها بر روی آن شتر خود را علف می‌دهیم.» رسول گرامی6 نیز پاسخ فرمودند: «صبر و تحمل داشته باش.»[2]

فاطمه3 به جهت انتخاب زندگی فقیرانه‌ی علی7، مورد سرزنش فراوان قرار می‌گرفت؛ ولی در برابر این سرزنش‌ها صبر می‌فرمود. در روایتی از امام صادق7 از جابربن عبدالله انصاری نقل شده است كه روزی رسول خدا6، به خانه‌ی دخترش، فاطمه3، وارد شد و او را در حالتی دید كه در نتیجه چشمان مباركش پر از اشك گردید؛ زیرا لباس آن حضرت3 بسیار کهنه و نامناسب بود. از یك طرف مشغول آرد كردن جو و تهیه‌ی نان بود، و از طرف دیگر به فرزندش شیر می‌داد. پیامبر6 پس از مشاهده‌ی آن حالت، به ایشان فرمود: دختر عزیزم، این گونه تلخی‌ها را در دنیا برای رسیدن به پاداش‌ها و شیرینی‌های اخروی پذیرا باش و صبر و بردباری را از دست نده. و آن بانوی بزرگوار در پاسخ پدر عرض کرد: یا رسول الله! خدا را حمد می‌كنم در برابر نعمت‌هایش و شكر می‌كنم در برابر نعمت‌هایش.»[3]

[1]. بحار الانوار، مجلسی، ج 35، ص 252.

[2]. بحار الانوار، مجلسی، ج 14، ص 197.

[3]. مناقب آل ابی طالب، ابن شهرآشوب، ج 3، ص 343.