محمد بن سعد با سند صحيح نقل مىكند:
از عايشه است که گفت: چون مرگ ابوبکر فرا رسيد، عمر را به جانشينى خويش انتخاب کرد؛ علي و طلحه نزد او آمده و گفتند: چه کسى را انتخاب کردهاي؟ پاسخ داد عمر؛ گفتند: پس پاسخ خدا را چه خواهى داد؟.. ..[1]
مخالفان نصب عمر به خلافت، محدود به دو نفر نمى شود؛ بلكه افراد ديگرى هم در كنار آنان بودهاند از جمله در اين نقل نام طلحهٔ، زبير، عثمان، سعد، عبد الرحمن و علي بن ابیطالب نيز ديده مىشود، در روايت ابن عساكر چنين آمده است:
طلحه، زبير، عثمان، سعد، عبد الرحمن و علي بن ابیطالب، بر ابوبكر وارد شدند و به او گفتند: پاسخ خداوند را چه خواهى داد از اين كه عمر را بر ما حاكم مىكنى؟.
و در نقل ذيل دايره مخالفان از محدود شدن به نام چند نفر فراتر مىرود و با تعبير مهاجران و انصار از جبهه مخالفان نام مىبرد. ابن قتيبه مىنويسد:
هنگامى كه خبر به مهاجران و انصار رسيد که ابوبكر عمر را به جانشينى انتخاب کرده است، نزد وى رفتند و گفتند: گويا عمر را بر ما خليفه كردهاى؟ با اينکه او را مىشناسى؟ و مىدانى که چگونه با وجود تو، او با ما سخت گيرى مىکند؛ پس چگونه خواهد بود زمانى كه تو در ميان ما نباشى و به ديدار خداوند عز و جل رفته باشي؟ آن گاه كه خدا تو را به خاطر اين عمل مؤاخذه كند، چه پاسخى خواهى داد؟»[2]
ابن تيميه نيز اعتراف مىكند:
صحابه با ابوبكر در باره جانشينى عمر صحبت كردند و گفتند: چرا فردى خشن و تند را به خلافت برگزيدهاى و بر مردم تحميل كرده اى؟ فردا پاسخ خدا را چه خواهى داد؟»[3]
و در جاى ديگر مىنويسد:
چون ابوبكر عمر را به جانشينى انتخاب كرد، گروهى از اين انتخاب ناراحت شدند، طلحه به ابوبكر گفت: پاسخ خدا را چه خواهى داد هنگامى كه به ملاقات او بروى از اينكه فردى خشن و بد اخلاق را بر ما مسلط كردهاى؟.[4]
[1] . الزهري، محمد بن سعد بن منيع أبو عبدالله البصري (متوفاي 230 هـ)، الطبقات الكبرى، ج 3، ص 274، ناشر: دار صادر ـ بيروت؛
[2] . الدينوري، أبو محمد عبد الله بن مسلم ابن قتيبهٔ (متوفاي 276 هـ)، الإمامهٔ و السياسهٔ، ج 1، ص 22، تحقيق: خليل المنصور، ناشر: دار الكتب العلميهٔ ـ بيروت ـ 1418 هـ ـ 1997م، با تحقيق شيري، ج 1، ص 37، و با تحقيق، زيني، ج1، ص24.
[3] . الحراني، أحمد بن عبد الحليم بن تيميهٔ أبو العباس (متوفاي 728 هـ)، منهاج السنهٔ النبويهٔ، ج 6، ص 155، تحقيق د. محمد رشاد سالم، ناشر: مؤسسهٔ قرطبهٔ، الطبعهٔ: الأولى، 1406 هـ .
[4] . الحراني، أحمد بن عبد الحليم بن تيميهٔ أبو العباس (متوفاي 728 هـ)، منهاج السنهٔ النبويهٔ، ج 7، ص 461، تحقيق د. محمد رشاد سالم، ناشر: مؤسسهٔ قرطبهٔ، الطبعهٔ: الأولى، 1406 هـ .