واژه انصار از واژهها و اصطلاحات مشهور تاریخ صدر اسلام است و در قرآن و بسیارى از متون روایى، تاریخى و تفسیرى به کار رفته است. این واژه جمع کلمه ناصر و برگرفته از ریشه «ن ـ ص ـ ر» است که به مفهوم کمک کردن، یارى رسانیدن و دستگیرى کردن است.[1]
آنچه مفهوم این واژه را از مفهوم «اعوان» متمایز مىسازد آن است که؛ عون براى هر کمکى به کار مىرود؛[2] امّا نصر کمک به فرد یا گروهى است که در رویارویى یا دشمنى با فرد یا گروهى قرار گرفته است، از اینرو چنانچه در جنگ گروهى به یکى از طرفین نزاع بپیوندند آنان را نصرت دادهاند.[3]
[1] . ترتیبالعین، ص808؛ مقاییساللغه، ج 5، ص435؛ لسانالعرب، ج 14، ص 160؛ «نصر».
[2] . ترتیب العین، ص 591، «عون».
[3] . الفروق اللغویه، ص 540 .