اگر چه همه رسولان الهی در راه انجام مأموریت الهی و ابلاغ رسالت خویش رنجها، مرارتها و خون دلها کشیدند و در برابر عناد و لجاجت مردمان جاهل و بت پرستان شکیبایی کردند. اما آنچه پیامبر اکرم در رهگذر ابلاغ رسالت و در طول دوران بیست و سه ساله نبوتش متحمل گردید، قابل مقایسه با سایر پیامبران نیست.
شاهد این مطلب سخن آن حضرت است که فرمود: هیچ پیامبری بهسان آنچه که من اذیت شدم، اذیت نشد.
جهالت و شرک و بت پرستی مردم و سران جاهلیت در هنگام بعثت آن حضرت از یک سو، و جامعیت و خاتمیت دین اسلام و عظمت قرآن که برای سعادت و رستگاری همه بشریت تا روز قیامت از جانب خداوند ابلاغ شده است، موجب شده بود که فهم و پذیرش این معارف بلند برای آنان دشوار باشد و پیامبر اکرم برای تبیین این صراط مستقیم و معارف دین در آن جامعهی جاهلی چه دشواریها و رنجها را تحمل کند.
امیرالمؤمنین به شکل زیبایی این وضعیت را ترسیم میکند. آن حضرت میفرماید: پیامبر در راه رضایت حق در کام هر دشواری وبلا، فرو رفت و جام مشکلات وناگواری هارا سر کشید. روزگاری خویشاوندان او به دورویی و دشمنی پرداختند و بیگانگان در کینه توزی و دشمنی با او متحد شدند. اعراب برای نبرد با پیامبر، لجام گسیخته و تازیانه بر مرکبها نواختند و از هر سو گرد آمدند و از دورترین سرزمین و فراموش شدهترین نقطهها، دشمنی خود را بر پیامبر فرود آوردند.
اما پیامبر در برابر این همه دشمنیها و عداوتها، در راه اعتلای کلمه الله، شکیبایی و پایداری را پیشه کرد و هرگز این امواج مشکلات و گرفتاریها او را از دعوت حق باز نداشت.
علی درخطبه دیگری میفرماید: پیامبر انسانها را به اطاعت خدا دعوت کرد و در راه دین با دشمنان پیکار کرد و آنان را مغلوب ساخت، هرگز همدستی دشمنان که او را دروغگو میخواندند، او را از دعوت حق باز نداشت و تلاش آنان برای خاموش کردن نور رسالت به نتیجه ای نرسید.
هنگامی که حضرت علی عظمت روحی و اقتدار معنوی پیامبر را یاد میکند و میخواهد به مردم بیاموزد که چگونه بر وجود مطهر آن حضرت صلوات بفرستند، چنین میفرماید:
«ای خدا» گرامیترین درودها و افزونترین برکات خود رابرمحمد، بنده و فرستادهات اختصاص بده که خاتم پیامبران گذشته و گشاینده درهای بسته و آشکارکننده حق با برهان است. او دفع کنندهی لشگرهای باطل و درهم کوبنده شوکت گمراهان است. آنگونه که بار سنگین رسالت را بر دوش کشید و به فرمانت قیام کرد و به سرعت در راه خشنودی تو گام گذاشت. حتی یک قدم به عقب برنگشت و اراده او سست نشد و در پذیرش و گرفتن وحی نیرومند بود. حافظ و نگهبان عهد و پیمان تو بود و در اجرای فرمانت تلاش کرد تا آنجا که نور حق را آشکار و راه برای جاهلان روشن ساخت و دلهایی که در فتنه و گناه فرو رفته بودند هدایت شدند و پرچمهای حق را برافراشت».