borhani برهانی آفرینش خلق درباره  خداشناسی
منشور بین المللی اسلام «جلد نهم»
حق و باطل در کلام معصومين

حدیث (1) پيامبر6:

يا اَيُّهَا النّاسُ اِنَّما هُوَ الله وَ الشَّيطانُ وَ الحَقُّ وَ الباطِلُ وَالهُدىٰ وَ الضَّلالَةُ وَ الرُّشدُ وَ الغَىُّ وَ العاجِلَةُ وَ الآجِلَةُ وَ العاقِبَةُ وَ الحَسَناتُ وَ السَّيِّئاتُ فَما كانَ مِن حَسَناتٍ فَلِلّهِ وَ ما كانَ مِن سَيِّئاتٍ فَلِلشَّيطانِ لَعَنَهُ الله ؛

اى مردم! جز اين نيست كه خداست و شيطان، حق است و باطل، هدايت است و ضلالت، رشد است و گمراهى، دنياست و آخرت، خوبى‌‌هاست و بدى‌‌ها. هر چه خوبى است از آنِ خداست و هر چه بدى است از آنِ شيطان ملعون است.[1]

حدیث (2) امام على7 :

لَا يُعَابُ الْـمَرْءُ بِتَأْخِيرِ حَقِّهِ إِنَّمَا يُعَابُ مَنْ أَخَذَ مَا لَيْسَ لَهُ‏؛

برای انسان عیب نیست که حقش تاخیر افتد، عیب آن است که چیزی را که حقش نیست بگیرد.[2]

حدیث (3) امام على7 :

ظَلَمَ الْـحَقَّ مَنْ نَصَرَ الْبَاطِلَ؛

هر كس باطل را يارى كند، به حق ستم كرده است.[3]

حدیث (4) امام على7 :

لَا يُؤْنِسَنَّكَ إِلَّا الْحَقُّ وَ لَا يُوحِشَنَّكَ إِلَّا الْبَاطِلُ؛

مبادا جز حق، با تو اُنس بگيرد و جز باطل، از تو بهراسد.[4]

حدیث (5) امام على7 :

أَمَا إِنَّهُ لَيْسَ بَيْنَ الْحَقِّ وَ الْبَاطِلِ إِلَّا أَرْبَعُ أَصَابِع‏ - فَسُئِلَ عَنْ مَعْنَى قَوْلِهِ هَذَا، فَجَمَعَ أَصَابِعَهُ وَ وَضَعَهَا بَيْنَ أُذُنِهِ وَ عَيْنِهِ - ثُمَّ قَالَ: الْبَاطِلُ أَنْ تَقُولَ: سَمِعْتُ وَ الْحَقُّ أَنْ تَقُولَ: رَأَيْت‏؛

هان! ميان حق و باطل جز چهار انگشت فاصله نيست. از آن حضرت درباره معناى اين فرمايش سؤال شد. امام انگشتان خود را به هم چسباند و آنها را ميان گوش و چشم خود گذاشت و آن گاه فرمودند: باطل اين است كه بگويى: شنيدم و حق آن است كه بگويى: ديدم.[5]

حدیث (6) امام على7 :

فَلَوْ أَنَّ الْبَاطِلَ خَلَصَ مِنْ مِزَاجِ الْحَقِّ لَمْ يَخْفَ عَلَى الْمُرْتَادِينَ وَ لَوْ أَنَّ الْحَقَّ خَلَصَ مِنْ لُبْسِ الْبَاطِلِ انْقَطَعَتْ عَنْهُ أَلْسُنُ الْمُعَانِدِينَ وَ لَكِنْ يُؤْخَذُ مِنْ هَذَا ضِغْثٌ وَ مِنْ هَذَا ضِغْثٌ؛

اگر باطل با حق درنياميزد، بر حقيقت جويان پوشيده نمى‌‌مانَد و اگر حق با باطل آميخته نشود، زبان دشمنان آن بريده مى‌‌شود، ليكن مشتى از آن برداشته مى‌‌شود و مشتى از اين. (و بدين ترتيب حق و باطل درهم آميخته مى‌‌شود و شبهه پيش مى‌‌آيد).[6]

حدیث (7) امام صادق7 :

اَبَى الله اَنْ يُعَرِّفَ باطِلاً حَقّا اَبَى الله اَنْ يَجْعَلَ الْحَقَّ فى قَلْبِ الْمُؤْمِنِ باطِلاً لا شَكَّ فيهِ وَ اَبَى الله اَنْ يَجْعَلَ الْباطِلَ فى قَلْبِ الْـكافِر الْمُخالِفِ حَقّـا لا شَكَّ فيهِ وَ لَوْ لَمْ يَجْعَلْ هذا هكَذا ما عُرِفَ حَقٌّ مِنْ باطِلٍ؛ 

خداوند اِبا دارد از اين كه باطلى را حق معرفى نمايد، خداوند اِبا دارد از اين كه حق را در دل مؤمن، باطلى ترديدناپذير جلوه دهد، خداوند اِبا دارد از اين كه باطل را در دل كافر حق ستيز به صورت حقى ترديدناپذير جلوه دهد، اگر چنين نمى‌‌كرد، حق از باطل شناخته نمى‌‌شد.[7]

حدیث (8) امام صادق7 :

لا يَسْتَيْقِنُ الْقَلْبُ أَنَّ الْحَقَّ بَاطِلٌ أَبَداً وَ لَا يَسْتَيْقِنُ أَنَّ الْبَاطِلَ حَقٌّ أَبَدا؛ 

هرگز دل به باطل بودن حق و به حق بودن باطل يقين نمى‌‌كند.[8]

حدیث (9) پيامبر6 :

أَمَّا عَلَامَةُ التَّائِبِ فَأَرْبَعَةٌ: النَّصِيحَةُ لِلَّـهِ فِي عَمَلِهِ وَ تَرْكُ الْبَاطِلِ وَ لُزُومُ الْحَقِّ وَ الْحِرْصُ عَلَى الْخَيْرِ؛

نشانه توبه كننده چهار چیز است: عمل خالصانه براى خدا، رها كردن باطل، پايبندى به حق، و حريص بودن بر كار خير.[9]

حدیث (10) امام ؟؟؟؟7 :

 

 

 

حدیث (11) امام على7 :

اَلا وَ مَنْ اَكَلَهُ الْحَقُّ فَاِلَى الجَنَّةِ وَ مَنْ اَكَلَهُ الباطِلُ فَاِلَى النّارِ؛ 

بدانيد كه هر كس در راه حق از دنيا برود، به بهشت و هر كس در راه باطل از دنيا برود، به جهنم مى‌‌رود.[10]

حدیث (12) امام على7 :

الْـحَقُّ سَيْفٌ عَلَى أَهْلِ الْبَاطِل‏ 

حق شمشیری است بر اهل باطل.[11]

حدیث (13) امام على7 :

قَليلُ الْحَقِّ يَدْفَعُ كَثيرَ الباطِلِ كَما اَنَّ الْقَليلَ مِنَ النّارِ يُحْرِقُ كَثيرَ الْحَطَبِ؛ 

اندكى حقّ، بسيارى باطل را نابود مى‌‌كند، همچنان كه اندكى آتش، هيزم‌‌هاى فراوانى را مى‌‌سوزاند.[12]

حدیث (14) امام صادق7 :

لَيْسَ مِنْ باطِلٍ يَقومُ بِاِزاءِ الْحَقِّ اِلاّ غَلَبَ الْحَقُّ الْباطِلَ وَ ذلِكَ قَولُهُ: «بَلْ نَقْذِفُ بِالْحَقِّ عَلَى الباطِلِ فَيَدْمَغُهُ. . . »؛ 

هيچ باطلى نيست كه در برابر حق بايستد مگر آن كه حق بر باطل چيره مى‌‌شود و اين سخن خداوند است: «بلكه حق را بر سر باطل مى‌‌زنيم كه آن را در هم مى‌‌كوبد. . . ».[13]

 

حدیث (15) پيامبر6 :

اَلْـحَقُّ ثَقيلٌ مُرٌّ وَ الْباطِلُ خَفيفٌ حُلْوٌ وَ رُبَّ شَهْوَةِ ساعَةٍ تورِثُ حُزْنا طَويلاً؛ 

حق، سنگين و تلخ است و باطل، سبك و شيرين و بسا خواهش و هوا و هوسى كه لحظه‌اى بيش نمى‌‌ماند، اما غم و اندوهى طولانى به دنبال مى‌‌آورد.[14]

حدیث (16) امام ؟؟؟؟7 :

 

 

 

حدیث (17) امام كاظم7 :

قُلِ الْـحَقَّ وَ اِنْ كانَ فيهِ هَلاكُكَ فَاِنَّ فيهِ نَجاتَكَ. . . اِتَّقِ الله وَ دَعِ الْباطِلَ وَ اِنْ كانَ فيهِ نَجاتُكَ فَاِنَّ فيهِ هَلاكَكَ؛ 

حق را بگو اگر چه (به ظاهر) نابودى تو در آن باشد، زيرا كه نجات تو در آن است. . . تقواى الهى پيشه كن و باطل را فرو گذار هر چند [به ظاهر] نجات تو در آن باشد، زيرا كه نابودى تو در آن است.[15]

حدیث (18) امام على7 :

عُبيدُاللّـه بْنُ اَبى رافِعٍ : اِنَّ الحَروريَّةَ لَمّا خَرَجَتْ وَ هُوَ مَع عَلِىِّ بنِ اَبى طالِبٍ قالوا: لا حُكْمَ اِلاّ لِلّـهِ، قالَ عَلىٌّ: كَلِمَةُ حَقٍّ اُريدَ بِها باطِلٌ؛ 

عبيداللّه بن ابى رافع : زمانى كه حروريه (خوارج) سر به نافرمانى برداشتند، او با على بن ابى‌طالب7 بود. آنها مى‌‌گفتند: داورى جز از آنِ خدا نيست. على7 فرمودند: اين سخن حقى است براى نيّت باطلى.[16]

حدیث (19) امام على7 :

اِنَّ مَنْ لا يَنْفَعُهُ الْحَقُّ يَضُرُّهُ الْباطِلُ وَ مَنْ لا يَسْتَقيمُ بِهِ الْهُدى تَضُرُّهُ الضَّلالَةُ وَ مَنْ لا يَنْفَعُهُ الْيَقينُ يَضُرُّهُ الشَّكُّ؛ 

براستى كه هر كس را حق سود ندهد، باطل زيانش رساند و هر كس به راه هدايت نرود، به كجراهه گمراهى افتد و هر كس يقين، او را سود نبخشد، شكّ زيانش رساند.[17]

حدیث (20) امام على7 :

اِنَّ الْحَقَّ وَ الْباطِلَ لا يُعْرَفانِ بِالنّاسِ، وَ لكِنِ اعْرِفِ الْحَقَّ بِاتِّباعِ مَنِ اتَّبَعَهُ وَ الْباطِلَ بِاجْتِنابِ مَنِ اجْتَنَبَهُ؛ 

حق و باطل به مردم (و شخصيت افراد) شناخته نمى‌‌شوند بلكه حق را به پيروى كسى كه از آن (حق) پيروى مى‌‌كند بشناس(یعنی افراد- به غیر از معصوم- حجت نیستند مگر اینکه به سوی حق حرکت کنند) و باطل را به دورى کردن كسى كه از آن (باطل) دورى مى‌‌كند.[18]

حدیث (21) امام على7 :

لا تُقاتِلوا (تَقْتُلوا) الخَوارِجَ بَعْدى، فَلَيسَ مَنْ طَلَبَ الحَقَّ فَاَخْطَـأَهُ كَمَنْ طَلَبَ الْباطِلَ فَأدْرَكَهُ؛ 

بعد از من با خوارج نجنگيد (آنان را نكشيد)؛ زيرا كسى كه طالب حق باشد و (در اثر اشتباه) به آن نرسد، با كسى كه جوياى باطل باشد و به آن دست يابد، يكسان نيست.[19]

حدیث (22) امام باقر7 :

ما بَيْنَ الْحَقِّ وَ الْباطِلِ اِلاّ قِلَّةُ الْعَقْلِ. قيلَ: وَ كَيْفَ ذلِكَ يَابْنَ رَسولِ اللّـه؟ قالَ: اِنَّ الْعَبْدَ يَعْمَلُ الْعَمَلَ الَّذى هُوَ لِلّـهِ رِضا فَيُريدُ بِهِ غَيْرَ الله فَلَو اَنَّهُ اَخْلَصَ لِلّـهِ لَجاءَهُ الَّذى يُريدُ فى اَسْرَعَ مِنْ ذلِكَ؛ 

ميان حق و باطل، جز كم عقلى فاصله نيست. عرض شد: چگونه، اى فرزند رسول خدا؟ فرمودند: انسان كارى را كه موجب رضاى خداست براى غير خدا انجام مى‌‌دهد، در صورتى كه اگر آن را خالص براى رضاى خدا انجام مى‌‌داد، زودتر به هدف خود مى‌‌رسيد تا براى غير خدا.[20]

حدیث (23) پيامبر6 :

ايّاكُمْ وَ التَّلَوُّنَ فى دينِ الله فَاِنَّ جَماعَةً فيما تَـكْرَهونَ مِنَ الْحَقِّ خَيْرٌ مِنْ فُرْقَةٍ فيما تُحِبّونَ مِنَ الْباطِلِ وَ اِنَّ الله سُبْحانَهُ لَمْ يُعْطِ اَحَدا بِفُرْقَةٍ خَيْرا مِمَّنْ مَضى وَ لا مِمَّنْ بَقىَ ؛ 

از چند رنگى و اختلاف در دين خدا بپرهيزيد، زيرا يكپارچگى در آنچه حق است ولى شما آن را ناخوش مى‌‌داريد، از پراكندگى در آنچه باطل است اما خوشايند شما مى‌‌باشد، بهتر است. خداى سبحان به هيچ يك از گذشتگان و باقى ماندگان بر اثر تفرقه و جدايى خير و خوبى عطا نكرده است.[21]

 

حدیث (24) امام على7 :

اَلْكَـيِّسُ صَديقُهُ الْحَقُّ وَ عَدُوُّهُ الْباطِلُ؛ 

انسان زيرك، دوستش حق است و دشمنش باطل.[22]

حدیث (25) امام على7 :

ثَلاثٌ فيهِنَّ النَّجاةُ: لُزومُ الْحَقِّ وَ تَجَنُّبُ الْباطِلِ وَ رُكوبُ الْجِدِّ؛ 

نجات و رستگارى در سه چيز است: پايبندى به حق، دورى از باطل و سوار شدن بر مركب جدّيت.[23]

حدیث (26) حضرت ؟؟؟7 :

 

 

 

حدیث (27) امام سجاد7 :

اللّهُمَّ اِنّى اَعوذُ بِكَ مِنْ. . . ايثارِ الْباطِلِ عَلَى الْحَقِّ. . . ؛ 

خدايا به تو پناه مى‌‌برم از اين كه ... باطل را بر حق ترجيح دهم.[24]

حدیث (28) امام سجاد7 :

اَللّهُمَّ. . . وَ اَزْهِقِ الْباطِلَ عَنْ ضَمائِرِنا وَ اَثْبِتِ الْحَقَّ فى سَرائِرِنا، فَاِنَّ الشُّكوكَ وَ الظُّنونَ لَواقِحُ الْفِتَنِ وَ مُكَدِّرَةٌ لِصَفْوِ الْمَنائِحِ وَ الْمِنَنِ؛ 

بار الها. . . باطل را از درون ما محو نما و حق را در باطن ما جاى ده. زيرا كه ترديدها و گمان‌ها فتنه زايند و بخشش‌‌ها و نعمت‌ها را تيره مى‌‌سازند.[25]

حدیث (29) پيامبر6 :

ثَلاثُ خِصالٍ مَنْ كُنَّ فيهِ فَقَدِ اسْتَـكْمَلَ خِصالَ الاْيمانِ: اَلَّذى إذا رَضىَ لَمْ يُدْخِلْهُ رِضاهُ فى باطِلٍ وَ اِنْ غَضِبَ لَم يُخرِجْهُ مِنَ الحَقِّ وَ لَو قَدَرَ لَمْ يَتَعاطَ ما لَيْسَ لَهُ؛ 

سه ويژگى است كه در هر كس يافت شود، ويژگى‌‌هاى ايمان كامل مى‌‌گردد: آن كه وقتى خشنود گردد، خشنودى اش او را به باطل نكشاند و خشمش او را به هنگام خشم، از حق برون نبرد و هر گاه توان يافت، به آنچه از او نيست، دست درازى نكند.[26]

حدیث (30) امام باقر7 :

اِتَّقُوا الله وَ اسْتَعينوا عَلى ما اَنْتُمْ عَلَيْهِ بِالْوَرَعِ وَ الاْجْتِهادِ فى طاعَةِ الله فَاِنَّ اَشَدَّ ما يَكونُ اَحَدُكُمْ اغْتباطا ما هُوَ عَلَيْهِ لَوْ قَدْ صارَ فى حَدِّ الآْخِرَةِ وَ انْقَطَعَتِ الدُّنْيا عَنْهُ فَاِذا كانَ فى ذلِكَ الحَدِّ عَرَفَ اَنَّهُ قَدِ اسْتَقْبَلَ النَّعيمَ وَ الْكَرامَةَ مِنَ الله وَ الْبُشْرى بِالْجَنَّةِ وَ اَمِنَ مِمَّنْ كانَ يَخافُ وَ اَيْقَنَ اَنَّ الَّذى كانَ عَلَيْهِ هُوَ الْحَقُّ وَ اَنَّ مَنْ خالَفَ دينَهُ عَلى باطِلٍ هالِكٍ؛ 

تقواى خدا پيشه كنيد و در راهى كه برگزيده ايد از پارسايى و تلاش در اطاعت فرامين الهى كمك بجوييد، كه اگر چنين كرديد بيشترين غبطه به حال يكى از شما آنگاه خواهد بود كه به سر حدّ آخرت برسد و ارتباط وى از دنيا قطع شده باشد، پس آنگاه كه به چنين منزلگاهى رسيد، مى‌‌فهمد (مى بيند) كه نعمت و كرامت از طرف خداوند به وى رو نموده و بشارت بهشت به وى داده مى‌‌شود و ايمن مى‌‌شود از آنچه مى‌‌ترسيد و يقين مى‌‌كند كه راهش بر حق بوده و هر كس بر خلاف راه او بوده بر باطلى هلاك كننده بوده است.[27]

حدیث (31) امام صادق7 :

اِنَّ مِنْ حَقيقَةِ الاْيمانِ اَنْ تُؤْثِرَ الْحَقَّ وَ اِنْ ضَرَّكَ عَلَى الْباطِلِ وَ اِنْ نَفَعَكَ وَ اَنْ لا يَجوزَ مَنْطِقُكَ عِلْمَكَ؛ 

از حقيقت ايمان اين است كه حق را بر باطل مقدم دارى، هر چند حق به ضرر تو و باطل به نفع تو باشد و نيز از حقيقت ايمان آن است كه گفتار تو از دانشت بيشتر نباشد.[28]

حدیث (32) امام صادق7 :

اِنَّ لِلْحقِّ دَوْلَةً وَ لِلْباطِلِ دَوْلَةً وَ كُلُّ واحِدٍ مِنْهُما فى دَوْلَةِ صاحِبِهِ ذَليلٌ؛ 

براستى كه حق را دولتى است و باطل را دولتى، و هر يك از اين دو، در دولت ديگرى ذليل است.[29]

حدیث (33) امام صادق7 :

لَنْ تَبْقَى الاَرْضُ اِلاّ وَ فيها عالِمٌ يَعْرِفُ الْحَقَّ مِنَ الباطِلِ؛ 

هرگز زمين باقى نمى‌‌ماند مگر آن كه در آن دانشمندى وجود دارد كه حق را از باطل مى‌‌شناسد.[30]

حدیث (34) امام صادق7 :

قُلْتُ لاَبى عَبْدِ اللّـه7 : اُطْعِمُ سائِلاً لا اَعْرِفُهُ مُسْلِما؟ فَقالَ: نَعَمْ اَعْطِ مَنْ لا تَعْرِفُهُ بِوِلايَةٍ وَ لا عَداوَةٍ لِلْحَقِّ اِنَّ الله عَزَّوَجَلَّ يَقولُ: «و قولوا لِلنّاسِ حُسْنا» و لا تُطْعِمْ مَنْ نَصَبَ لِشَىْ ءٍ مِنَ الْحَقِّ اَوْ دَعا اِلى شَىْ ءٍ مِنَ الْباطِلِ؛ 

آيا به فقيرى كه نمى‌‌دانم مسلمان است غذا بدهم؟ حضرت فرمود: آرى، به كسى كه نمى‌‌دانى دوست است يا دشمن حق، غذا بده؛ زيرا خداوند مى‌‌فرمايد: «با مردم به نيكى سخن بگوييد» ولى به كسى كه با حق دشمنى مى‌‌كند و يا به باطلى دعوت مى‌‌كند غذا مده.[31]

حدیث (35) پيامبر6 :

لا يُكْمِلُ الْمُؤمِنُ ايمانَهُ حَتّى يَحتَوىَ عَلى مِائَةٍ وَ ثَلاثِ خِصالٍ: . . . لا يَقْبَلُ الْباطِلَ مِن صَديقِهِ وَ لا يَرُدُّ الْحَقَّ مِنْ عَدُوِّهِ. . . ؛ 

ايمان مؤمن كامل نمى‌‌شود، مگر آن كه 103 صفت در او باشد: . . . باطل را از دوستش نمى‌‌پذيرد و در مقابله با دشمن، حق را پايمال نمى‌‌كند.[32]

حدیث (36) امام صادق7 :

كَلامٌ فى حَقٍّ خَيرٌ مِن سُكوتٍ عَلى باطِلٍ؛ 

سخن گفتن درباره حق، از سكوتى بر باطل بهتر است.[33]

حدیث (37) امام على7 :

اِتَّقوا خِداعَ الآمالِ فَكَمْ مِنْ مُؤَمِّلِ يَوْمٍ لَمْ يُدْرِكْهُ وَ بانى بِناءٍ لَمْ يَسْكُنْهُ وَ جامِعِ مالٍ لَمْ يأكُلْهُ وَ لَعَلَّهُ مِنْ باطِلٍ جَمَعَهُ وَ مِنْ حَقٍّ مَنَعَهُ اَصابَهُ حَراما وَ احْتَمَلَ بِهِ اَثاما؛ 

از خدعه و حيله آرزوها بپرهيزيد. چه بسيار آرزومندِ روزى، كه به آن روز نمى‌‌رسد و چه بسيار سازنده‌اى كه در ساخته اش ساكن نمى‌‌شود و چه بسيار جمع كننده مالى كه از آن استفاده نمى‌‌كند و شايد آن مال را از باطل به دست آورده و يا از حق كسى جلوگيرى كرده، تا به آن مال رسيده است و بايد بار همه آن گناهان را به دوش كشد.[34]

حدیث (38) امام على7 :

اَيُّهَا النّاسُ لَوْ لَمْ تَـتَخاذَلوا عَنْ نَصْرِ الْحَقِّ وَ لَمْ تَهِنوا عَنْ تَوْهينِ الْباطِلِ، لَمْ يَطْمَعْ فيكُمْ مَنْ لَيْسَ مِثْلَكُمْ وَ لَمْ يَقْوَ مَنْ قَوىَ عَلَيْكُمْ. . . ؛ 

اى مردم! اگر در يارى حق كوتاهى نمى‌‌كرديد و در خوار ساختن باطل سستى نمى‌‌نموديد، كسانى كه همپايه شما نيستند، در شما طمع نمى‌‌كردند و هيچ قدرتى بر شما مسلط نمى‌‌شد.[35]

حدیث (39) امام على7 :

مَنْ رَكِبَ الْباطِلَ اهلکهُ مَرْكَبُهُ.  

كسى كه بر باطل سوار شود، مَركبش او را هلاک خواهد كرد.[36]

مَن تَعَدَّى الحَقَّ ضاقَ مَذْهَبُهُ؛ 

كسى كه از راه حق منحرف شود راه بر او تنگ خواهد شد.[37]

حدیث (37) امام على7 :

نَحْنُ اَقَمْنا عَمودَ الْحَقِّ و هَزَمْنا جُيوشَ الْباطِلِ؛ 

ما (اهل بيت) ستون‌‌هاى حق را استوار و لشكريان باطل را متلاشى كرديم.[38]

حدیث (38) امام صادق7:

اِنَّ الْقَلْبَ لَيَـتَجَلْجَلُ فِى الْجَوْفِ يَطْلُبُ الحَقَّ فَاِذا اَصابَهُ اطْمَاَنَّ وَ قَرَّ؛ 

به راستى كه دل در درون سينه بى قرار است و به دنبال حق مى‌‌گردد و چون به آن رسيد، آرام و قرار مى‌‌گيرد.[39]

حدیث (39) امام حسن مجتبی7 :

إنّا أهلُ بَيتٍ إذا عَلِمنَا الـحقَّ تَمَسَّكَنا بِهِ 

ما خاندانى هستيم كه هرگاه حق را شناختيم، بدان چنگ در مى‏زنيم.[40]

حدیث (40) امام حسین7:

لا یَکمُل العقل إلا باتَّباع الحق؛ 

عقل کامل نمی‌شود مگر با پیروی از حق.[41]



[1] . كافى (ط-الاسلامیه) ج 2، ص 16.

[2] . نهج البلاغه(صبحی صالح)، ص 500.

[3] . تصنیف غررالحکم و درر الکلم، ص 71.

[4] . نهج البلاغه(صبحی صالح)، ص 188.

[5] . نهج البلاغه(صبحی صالح)، ص 198.

[6] . نهج البلاغه(صبحی صالح)، ص 88..

[7] . محاسن، ج 1، ص 277.

[8] . تفسير العياشى، ج 2، ص 53.

[9] . تحف العقول، ص 20.

[10] . نهج البلاغه(صبحی صالح)، ص374.

[11] . تصنیف غررالحکم و درر الکلم، ص 68؛ حکمت‌های 916 و 921.

[12] . تصنیف غررالحکم و دررالکلم، ص 68.

[13] . كافى(ط-الاسلامیه) ج 8، ص 242.

[14] . الامالی(طوسی)، ص 533.

[15] . تحف العقول، ص 408.

[16] . الاخبار فی مناقب امام الابرار، ص463.

[17] . تحف العقول، ص 152.

[18] . امالى(طوسى)، ص 134.

[19] . نهج البلاغه(صبحی صالح) ص94

[20] . محاسن، ج 1، ص 254.

[21] . نهج البلاغه (صبحی صالح)، ص255.

[22] . تصنیف غررالحكم و دررالکلم، ص 68.

[23] . تصنیف غررالحكم و دررالکلم، ص 69.

[24] . صحيفه سجّاديه، ص56.

[25] . الوافی ج1، ص 3.

[26] . الاصول الستهٔ عشر(ط-دارالحدیث)، ص 173.

[27] . بحارالانوار (ط - بیروت) ج 6، ص 187.

[28] . محاسن ج 1، ص 205.

[29] . كافى(ط-الاسلامیه) ج 2، ص 447.

[30] . محاسن ج 1، ص 234.

[31] . كافى(ط-الاسلامیه) ج 4، ص 13

[32] . مستدرک الوسائل، ج 11، ص180

[33] . من لا يحضره الفقيه ج 4، ص 396

[34] . شرح آقا جمال الدین خوانساری بر غررالحکم و دررالکلم ج 2، ص265

[35] . نهج البلاغه (صبحی صالح) ص 241.

[36] . تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص71، ح1032

[37] . تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص70، ح1007

[38] . تصنیف غررالحکم و درر الکلم ص120

[39] . كافى(ط-الاسلامیه) ج 2، ص 421

[40] . بحار الانوار(ط-بیروت)ج44، ص60

[41] . بحار الانوار(ط-بیروت) ج 75، ص 127

فهرست مطالب

تمامی حقوق این وب سایت متعلق به حجت الاسلام والمسلمین دکتر سید مجتبی برهانی می باشد.

طراحی و توسعه توسط: