اين کلمه بيست بار در قرآن مجيد تکرار شده و در بيشتر موارد توأم با «کتاب» است و تعليم و انزال آن از جانب خداوند و از جانب پيامبران نسبت به مردم است.[1]
مانند: ﴿كَما أَرْسَلْنا فيكُمْ رَسُولاً مِنْكُمْ يَتْلُوا عَلَيْكُمْ آياتِنا وَ يُزَكِّيكُمْ وَ يُعَلِّمُكُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ يُعَلِّمُكُمْ ما لَمْ تَكُونُوا تَعْلَمُون﴾؛ چنان که در ميان شما رسولي از خودتان فرستاديم که آيات ما را براي شما تلاوت ميکند و نفوس شما را (از پليدي جهل) پاک و منزه ميگرداند و به شما تعليم کتاب و حکمت ميدهد و آنچه را نميدانيد به شما ميآموزد».[2]
از حکمت در قرآن، به خیر کثير نام برده شده: ﴿يُؤْتِي الْحِكْمَةَ مَنْ يَشاءُ وَ مَنْ يُؤْتَ الْحِكْمَةَ فَقَدْ أُوتِيَ خَيْراً كَثيراً وَ ما يَذَّكَّرُ إِلاَّ أُولُوا الْأَلْبابِ﴾؛ خدا فيض حکمت را به هر که خواهد عطا کند و هر که را به حکمت و دانش رسانند، درباره او مرحمت و عنايت بسيار کردهاند و اين حقيقت را جز خردمندان متذکر نشوند.[3]
و لقمان به اين علت که به او حکمت عطا شده است ستايش گرديده؛ ﴿وَ لَقَدْ آتَيْنا لُقْمانَ الْحِكْمَة﴾[4] و سورهاي از قرآن به نام او نامگذاري گرديده و در آن سفارشهاي حکيمانه او به فرزندش ذکر شده است.
وصف حکيم در قرآن به عنوان صفتي براي خدا و نيز صفت قرآن به کار برده شده است و در يک مورد هم «امر حکيم» به کار رفته است.[5]
[1] . قاموس قرآن، ج2، ص 163.
[2] . سوره بقره(2): آيه151، ترجمه از الهي قمشهاي.
[3] . سوره بقره(2): آيه 269، ترجمه الهي قمشهاي.
[4] . سوره لقمان: آيه 12.
[5] . بررسي واژه حکمت در قرآن، مهين شريفي اصفهاني،بينات، بهار 1379 ـ بشماره 25، از ص 29 تا 35.