borhani برهانی آفرینش خلق درباره  خداشناسی
منشور بین المللی اسلام «جلد نهم»
مصحف فاطمه قرآن نیست

برخى از نااهلان و یا مغرضان بر شیعه خرده گرفته‏اند كه شیعیان قرآن دیگرى تراشیده‏اند! و ممكن است در عصر حاضر نیز چنین اتهاماتى را وارد كنند و ناآگاهانه به باد انتقاد بگیرند. این انتقادهاى نابخردانه و اهانت‏هاى ناروا ممكن است از چند چیز نشات گیرد:

الف: عدم رجوع به متون و منابع حدیثى، و جوامع روایى شیعى، و ناآگاهى و عدم اطلاع از اینكه تشیع كه قائل است زهراى مرضیه3 داراى كتاب و مصحف بوده است مقصود چیست؟

ب: عناد و لجاجت ‏با اندیشه‏هاى اسلام ناب و باورهاى اعتقادى و معارف كه از طریق امامان معصوم7 این حجت‏هاى خدا در روى زمین در اختیار انسان‌ها گذارده شد.

ج: ذهنیت و تصورى كه پس از رحلت پیامبر اسلام6 در اذهان مسلمانان، حتى اصحاب و یاران پیامبر، از كلمه «مصحف‏» بود. چرا كه «مصحف‏» بیشتر به نوشته‏هایى از آیات قرآن اطلاق مى‏شد و در آن زمان مصحف‌هاى متعددى وجود داشت و شخصیتى كه داراى مصحف بود به همو نسبت می‌دادند. مثل اینكه می‌گفتند؛ مصحف على7 به اعتبار اینكه مولا على7 آن مصحف را جمع‌آوری کرده بود. البته هم‏اكنون نیز تعبیر «مصحف شریف‏»، به قرآن مجید، شهرت بسیار دارد.

گرچه چنین استعمالى در آن زمان شهرت فراوان داشت ولى این‏طور نبوده كه مصحف تنها به نوشته‏هاى آیات قرآن گفته شود، بلكه نظرشان به معناى لغوى مصحف بوده چرا كه به مجموعه صحیفه‏هاى نوشته شده بین دو جلد كه به صورت كتاب درآمده باشد مصحف مى‏گویند.[1]

بنابراین به مجموعه صحیفه‏ها و نوشته‏هایى كه در موضوعات و مطالبى غیر از آیات قرآن نوشته شده باشد مصحف اطلاق مى‏گردد و مصحف فاطمه3 به همین اعتبار است.

ابوبصیر مى‏گوید: در محضر امام صادق7 بودم و پرسیدم:

مصحف فاطمه چیست؟ فرمود: مصحفى است‏سه برابر قرآن كه در دست‏شما است، ولى به خدا قسم حتى یك حرف از قرآن شما هم در آن نیست.

این حدیث آشكار مى‏سازد كه مصحف فاطمه3 از نظر كمیت و حجم سه برابر قرآن است ولى از نظر محتوا و مطالب حتى یك حرف از ظاهر قرآن هم در آن وجود ندارد.

علامه مجلسى در توضیح این حدیث مى‏نویسد: ممكن است كسى این شبهه را كند، كه در احادیث ‏بسیارى وارد شده قرآن همه احكام را در بردارد و نیز مشتمل بر حوادث و گزارش‌هاى حال و آینده تاریخ است. پس مصحف فاطمه در پى چه چیزى است و این حدیث چگونه معنا مى‏شود؟

در پاسخ شبهه مى‏گوید: آرى قرآن چنین است ولى ممكن است منظور از مصحف معانى و تاویلاتى باشد كه ما از قرآن نمى‏فهمیم نه معناى ظاهرى كه از الفاظ درك مى‏كنیم و مى‏فهمیم. لذا مقصود از قرآن شما همان الفاظ ظاهرى قرآن است كه در مصحف فاطمه3 وجود ندارد.[2]

البته احادیثى كه در آینده ذكر خواهد شد مطالب و موضوعات موجود در مصحف فاطمه را تا حدودى روشن مى‏سازد.

محمد بن‏مسلم از امام باقر7 و یا از امام صادق7 چنین نقل كرده است:

فاطمه3 مصحفى را به یادگار گذاشت كه آن مصحف قرآن نیست ولى سخنى از سخن خداست كه بر فاطمه3 نازل كرده است.[3]

حسین بن‏ابى‏العلاء مى‏گوید: از امام صادق7 شنیدم كه فرمود:

«ان عندى . . . مُصْحَفُ فَاطِمَةَ مَا أَزْعُمُ أَنَّ فِيهِ قُرْآناً»[4]

نزد من، مصحف فاطمه3 است. البته تصور نكن كه در آن آیات قرآن باشد.

ابى‏حمزه مى‏گوید: امام صادق7 فرمود: «مصحف فاطمة3 مَا فِيهِ شَيْ‏ءٌ مِنْ كِتَابِ اللَّـهِ وَ إِنَّمَا هُوَ شَيْ‏ءٌ أُلْقِيَ عَلَيْهَا بَعْدَ مَوْتِ أَبِيهَا»[5]

در مصحف فاطمه3 چیزى از كتاب خدا - قرآن مجید - نیست و تنها مصحف چیزى است كه بر فاطمه3 پس از رحلت پدرش الهام گشته است.[6]

 


[1] . رك، لسان العرب، ج 10، كلمه صحف و مفردات راغب.

[2] . بحارالانوار، ج‏26، ص 40.

[3] . بصائر الدرجات، ص‏156.

[4] . اصول كافى، ج 1، ص 240؛ بصائر الدرجات، ص 150 و 154؛ بحارالانوار، ج‏26، ص‏37.

[5] . بصائر الدرجات، ص‏159؛ مسند فاطمهٔ الزهراء3، ص 292؛ بحار، ج‏26، ص‏47.

[6] . بصائر الدرجات، ص 154 و 160؛ بحار، ج ‏26، ص ‏46.

فهرست مطالب

تمامی حقوق این وب سایت متعلق به حجت الاسلام والمسلمین دکتر سید مجتبی برهانی می باشد.

طراحی و توسعه توسط: