ممكن است رسول خدا6 فدك را به يكى از دو صورت به فاطمه واگذار نموده باشد. صورت اول، اين كه اراضى آن را به عنوان ملك شخصى تمليك آن حضرت نموده باشد. وجه دوم؛ اينكه آن را بر بيت على و زهرا8 كه بيت ولايت و رهبرى مسلمين بود وقف نموده، به عنوان يك صدقه‌ى دائمى در اختيارشان قرار داده باشد.

ظاهر اخبار احتمال اول را تاييد مى‌‌كند ليكن احتمال دوم نيز بعيد نيست و در بعضى احاديث منصوص است. از باب نمونه:

ابان بن تغلب مى‌‌گويد: به حضرت صادق7 عرض كردم: آيا رسول خدا6 فدك را به فاطمه بخشيده بود؟ فرمود: پيغمبر فدك را وقف نموده بود، سپس بر طبق آيه‌ى ﴿وَ آتِ ذَا الْقُرْبى‏ حَقَّهُ﴾ آن را در اختيار فاطمه قرار داد. گفتم: رسول خدا فدك را به فاطمه داد؟ فرمود: بلكه خدا آن را به فاطمه عطا كرد.[1]

امام سجاد7 می‌‌‌فرمايد: اَقطعَ رسولُ اللّـه فاطمة3 فدك.[2]

ام هانى روايت كرده كه: ان فاطمة بنت رسول اللّـهَ6 اتت ابابكر الصديق فقالت له: من يرثك اذا مت؟ قال: ولدى و اهلى. قالت: فما بالك ورثت رسول اللَّـه دوننا؟ فقال يا بنت رسول اللَّـه واللَّـه ما ورثت اباك ذهبا و لا فضة و لا كذا و لا كذا فقالت: سهمنا بخيبر و صدقتنا فدك؟ فقال يا بنت رسول اللَّـه سمعت رسول اللَّـه يقول: انما هى طعمة اطعمنيها اللَّـه حياتى فاذا مت فهى بين المسلمين.[3] چنانكه ملاحظه مى‌‌فرماييد در يك حديث امام صادق تصريح می‌‌‌كند كه رسول خدا فدك را وقف نموده بود. در حديث ديگر حضرت سجاد به عنوان اقطع تعبير نمود و اقطاع عبارتست از واگذار كردن حق انتفاع از قطعه‌اى از زمين‌‌هاى حكومت شرعى را به شخص معينى. و در احتجاجى كه حضرت زهرا3 با ابوبكر داشت به عنوان «صدقتنا فدك» تعبير فرمود.

در يكى از احاديثى كه قبلا گذشت امام صادق فرمود: رسول خدا6، حسن و حسين و فاطمه را خواند و فدك را به آنان واگذار كرد.

از اين قبيل احاديث استفاده مى‌‌شود كه رسول اكرم6 فدك را بر بيت فاطمه و على كه خانه‌ى ولايت و رهبرى دينى بود وقف نمود و حق انتفاع از آن را به آنان اختصاص داد.

[1] . بحار، ج 96، ص 213.

[2] . كشف الغمه، ج 2، ص 102.

[3] . فتوح البلدان، ص 44.