borhani برهانی آفرینش خلق درباره  خداشناسی
منشور بین المللی اسلام «جلد نهم»
1. اثبات علم لدنی حضرت زهرا بر اساس آیات قرآنی :

مهم‌ترین دلیل برای اثبات علم لدنی حضرت زهرا3 و هم جنس بودن علم ایشان با علم پیامبر6 و ائمة معصومین:، استفاده از آیة تطهیر[1] (احزاب، 33) و آیة 79 از سورة واقعه[2] است. بنابر اتفاق و اجماع اهل سنت و شیعه روشن است که مصادیق مورد نظر در آیة تطهیر، عبارتند از پنج تن آل عبا که حضرت فاطمه3، یکی از این پنج تن است.[3]

علامه طباطبایی؛ با استفاده از روش تفسیری قرآن به قرآن، آیة تطهیر را، به آیة 79 از سورة واقعه مرتبط ساخته و در نهایت، علم لدنی اهل بیت را از آن نتیجه می‌گیرد. ایشان مراد از «مس» و «مطهرون» درآیه: ﴿لا يَمَسُّهُ إِلاَّ الْمُطَهَّرُونَ﴾ را با توجه به دو آیة قبل یعنی «إِنَّهُ لَقُرْآنٌ كَريمٌ، في‏ كِتابٍ مَكْنُونٍ» اینگونه بیان می‌کند:

«جمله ﴿لا يَمَسُّهُ إِلاَّ الْمُطَهَّرُونَ﴾ صفت کتاب مکنون و لوح محفوظ است. . . و معنایش این است که: آن کتاب مکنون، که قرآن در آن است و یا قرآنى که در آن کتاب است، از دسترس اغیار و ناپاکان محفوظ است، وبه جز پاکان کسى با آن مساس ندارد.

به هر تقدیر کلام در سیاق بزرگداشت امر قرآن است، مى‏خواهد قرآن را تجلیل کند، و از همین جا مى‏فهمیم که منظور از مس قرآن دست کشیدن به خطوط آن نیست، بلکه علم به معارف آن است، که جز پاکان خلق کسى به معارف آن عالم نمى‏شود، چون فرموده: قرآن در کتابى مکنون و پنهان است، و آیه شریفه
﴿إِنَّا جَعَلْناهُ قُرْآناً عَرَبِيًّا لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ وَ إِنَّهُ في‏ أُمِّ الْكِتابِ لَدَيْنا لَعَلِيٌّ حَكيمٌ﴾ نیز به آن اشاره مى‏کند. »[4]

ایشان با استناد به آیة تطهیر، مصداق واژة مطهرون را همان اهل بیت دانسته و در این باره چنین می‌‌گوید:

کلمه «مطهّرون» اسم مفعول از باب تفعیل است، و منظور از «مطهرون» کسانى هستند که خداى تعالى دل‌هایشان را از هر رجس و پلیدى یعنى از رجس گناهان و پلیدى ذنوب پاک کرده، و یا از چیزى که از گناهان هم پلیدتر و عظیم‏تر و دقیق‏تر است، و آن عبارت است از تعلق به غیر خداى تعالى. و این معناى از تطهیر با کلمه «مَسّ» که گفتیم به معناى علم است، مناسب‏تر از طهارت به معناى پاکى از حدث و یا خبث است، و این خیلى روشن است. پس مطهرون عبارتند از کسانى که خداى تعالى دل‌هایشان را پاک کرده، مانند ملائکه گرامى و برگزیدگانى از بشر که درباره آنان فرموده: ﴿إِنَّما يُريدُ اللَّـهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ يُطَهِّرَكُمْ تَطْهيراً﴾. »[5]

نتیجه اینکه؛ می‌توان از آیة تطهیر و داخل بودن وجود مقدس حضرت فاطمه3 در مصادیق این آیه، چنین استفاده کرد؛ که وی در سرشت خود و همة ویژگی‌‌های شخصیتی و انسانی اش با سایر اهل بیت هم سنخ و هم جنس بوده و بنابراین همچون ایشان از علم لدنی برخوردار است.

وجود این مستندات قرآنی، دست آویزی برای بزرگان دین است، تا به علم الهی آن بانوی مکرمه اعتراف کنند، چنانکه علامه طباطبایی دربارة مقام علمی ایشان می‌‌نویسد: «فاطمه3 زنی عالمه است، عالمه‌ای که بلا معلّمه است.»[6]

 


[1] . «يُريدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ يُطَهِّرَكُمْ تَطْهيراً»

[2] . «لا يَمَسُّهُ إِلاَّ الْمُطَهَّرُونَ»

[3] . المیزان، طباطبایی، ج16، ص 311.

[4] . ترجمة تفسیر المیزان، طباطبایی، ص 237 - 238

[5] . همان، ص 238.

[6] . المیزان، ج 9، ص 126.

فهرست مطالب

تمامی حقوق این وب سایت متعلق به حجت الاسلام والمسلمین دکتر سید مجتبی برهانی می باشد.

طراحی و توسعه توسط: