همان گونه که اشاره شد، قضیه فدک ارتباط تنگاتنگی با مسئله امامت دارد. از این رو دانشمندان اسلامی در طول تاریخ به این موضوع عنایت داشتند. به عنوان نمونه چند مورد را می‌‌آوریم:

1. نویسنده کتاب شرح المواقف در این زمینه چنین می‌‌نگارد:

فصل چهارم درباره امام به حق پس از رسول خدا6 است. از نظر ما امام به حق پس از پیامبر خدا6 ابوبکر است و از نظر شیعه علی رضی اللّه عنه. ما بر عقیده‌‌ی خود دو دلیل داریم:

نخست آن که راه اثبات امامت یا کلام خدا و سخن صریحی است که از جانب پیامبر خدا6 باشد و یا اجماع و اتّفاق نظر بر بیعت. سخن صریحی از پیامبر خدا6 [در مورد امامت ابوبکر] وجود ندارد، چنان که خواهد آمد، ولی هیچ اتّفاق نظری نیز از جانب امّت پیامبر جز بر ابوبکر یافت نمی‌شود. ...[1]

بسیار واضح است که شریف جرجانی در این استدلال، به نبودِ هر گونه سخن صریح و بیان آشکار از سوی خدا و پیامبر خدا6 بر امامت ابوبکر اعتراف دارد. وی تنها دلیل بر امامت ابوبکر را اجماع و اتّفاق نظر امت می‌‌داند.

2. همچنین وی در جای دیگری از شرح المواقف چنین می‌نویسد:

فصل دوم درباره‌‌ی شروط امامت است.

عموم علمای ما بر این باورند که کسی اهلیت و استحقاق امامت را دارد که در اصول و فروع دین مجتهد باشد تا بتواند اُمور دین را برپا دارد و قادر باشد که اقامه حجّت نموده و شبهات وارده بر عقاید دینی را حل کند. .. همچنین بایستی شجاع باشد تا قدرت بر دفاع و حمایت از حوزه دین و حفظ حریم اسلام را با ثبات قدم در نبردها داشته باشد.. ..

همچنین امام باید عادل باشد تا بر کسی ستم روا ندارد، چرا که گاهی فاسق، اموال مردم را برای اهداف شخصی به کار می‌‌گیرد و حقوق دیگران را تباه می‌‌سازد؛ و نیز امام باید عاقل باشد تا صلاحیت تصرّف در امور شرعی و کشورداری را داشته باشد؛ و نیز امام باید بالغ باشد که عقل بچگی راه به جایی نبرد.. ..

این صفات هشتگانه یا پنجگانه، شروط معتبر امامت هستند که از طریق اجماع و اتّفاق نظر علما به اثبات رسیده است.[2]

آن سان که روشن است وی در این سخن نیز تصریح کرده است که شرط امامت علم و عدالت است و. .. البتّه این شروط با اتّفاق نظر علما به اثبات رسیده است.. . ؛ هر چند بهتر است که شرط شجاعت در امام و «با ثبات قدم در نبردها بودن» را از شرایط امامت - که شریف جرجانی بدان اشاره نموده است - به فراموشی بسپاریم و حال و روز ابوبکر در جنگ احد[3]، خیبر[4] و. .. را یادآور نشویم!).[5]