یکی از مزایایی که خدای متعال به مؤمنان اختصاص داده این است، که اگر مؤمن ایمان خودش را تا هنگام مرگ حفظ کند، که باعث سلب توفیق و سوء عقاب و سرانجام شک و تردید یا انکار نشود، و خلاصه در یک جمله، اگر با ایمان از دنیا برود؛ به عذاب ابدی مبتلا نخواهد شد، و جهنم برایش ابدی نخواهد بود.

گناهان کوچکش به واسطه اجتناب و دوری از گناهان کبیره بخشوده شده، و گناهان بزرگش به وسیله توبه کامل و مورد قبول پروردگارش، آمرزیده می‌شود، و اگر موفق به چنین توبه‌ای نشد، تحمل گرفتاری‌ها و مصائب دنیا بار گناهانش را سبک می‌کند و سختی‌های برزخ و عواقب آغازین رستاخیز ناخالصی‌هایش را می‌زداید.

و اگر بازهم از آلودگی گناهان پاک نشد به وسیله شفاعت که مظهر تجلی بزرگ‌ترین و فراگیرترین رحمت الهی در اولیاء خدا به ویژه رسول اکرم و اهل‌بیت گرامیش: می‌باشد، از عذاب دوزخ نجات خواهد یافت.

بر حسب روایات فراوان «مقام محمود» که در قرآن کریم به رسول اکرم وعده داده شده، همین مقام شفاعت است و نیز آیه شریفه؛ ﴿وَ لَسَوْفَ يُعْطِيکَ رَبُّکَ فَتَرْضَى﴾‌؛ و همانا پروردگارت آن‌قدر به تو عطا خواهد کرد که خشنود شوی»، اشاره به آمرزش الهی است که به واسطه شفاعت آن حضرت شامل حال کسانی که استحقاق دارند، می‌شود.

بنابراین بزرگ‌ترین و نهایی‌ترین امید مؤمنان گنه کار، شفاعت است، ولی در عین حال نباید از مکر الهی ایمن شوند و باید همیشه بیمناک باشند که مبادا کاری از آن‌ها سربزند که موجب سوء عاقبت و سلب ایمان درهنگام مرگ گردد. و مبادا علاقه به امور دنیوی، به حدی در دلش رسوخ یابد، که العیاذ بالله با بغض خدای متعال، از این جهان برود، بدان جهت که می‌بیند اوست که به وسیله مرگ بین او و محبوب‌ها و معشوق‌ها جدایی می‌افکند.

اگر چه سراسر وجود و هستی ما از آن خداست و در هر لحظه غرق در دریای فیض الهی هستیم، اما خدای تعالی فیوضات خاصی دارد که شامل حال همه افراد نمی‌شود، بلکه متوقف بر اعمال و افعال اختیاری‌ای است که هرکس موفق به انجام آن اعمال گردد از آن فیوضات بهره مند می‌شود.

هریک از اعمال نیک و صالح دیگر نیز سبب فیض خاصی هستند که این فیض‌های خاص جز از راه انجام فعل اختیاری خاص خودشان حاصل نمی‌شود.

هدف از این توضیحات این است که بگوئیم، شفاعت نیز مانند سایر فیوضات حق تعالی، سبب و مجرای خاصی دارد، اگر این سبب فراهم نشود، این فیض هرگز به کسی نخواهد رسید و این اسباب نیز هم‌چون سایر اسباب فیض‌های الهی جز از راه افعال اختیاری قابل تحصیل نیست.

هدف از شفاعت تحریک به گناه نیست، بلکه عبارت است از:

1) امید دادن به انسان و ریشه ناامیدی او را ازبین بردن، چرا که انسان امیدوار می‌شود که زمینه نجات هست و سعی می‌کند خود را به آن مرحله برساند.

2) هم‌چنین ارتباط معنوی و شیعیان با اولیاء خداست.

اهمیت و ضرورت شفاعت

اهمیت و ضرورت شفاعت از آنجا آشکار می‌شود که هیچ انسانی به غیر از چهارده معصوم: و گروهی از صالحان دیگر بدون اشتباه و گناه نبوده و اگر ایشان بعد از انجام معصیت امیدی به شفاعت نداشته باشند، اگر افرادی نباشند که بتوانند گناهکاران را شفاعت کنند در این صورت گناهکاران از درگاه خدا ناامید شده و دچار یأس و ناامیدی می‌شوند که بزرگ‌ترین گناه است.

لذا در چنین مواقعی امید به شفاعت اولیای الهی است که انسان گناهکار را امیدوار ساخته و او را به راه راست بر می‌گرداند.