قرآن کریم در تبیین سنت انبیا و برخورد مقلدان باطل با آنان می‌گوید؛ بت پرستان می‌گفتند، بت پرستی، اثری به جا مانده از نیاکان ماست و ما باید آن را حفظ کنیم و انبیا می‌فرمودند: اگر اجداد شما کاری را عاقلانه یا از روی هدایت نکرده‌اند، نباید روش باطل آنها را ادامه دهید. چون عقل و هدایت است که می‌‌تواند اسوه باشد نه ناداني و ضلالت.
انبیا مردم را به عقل و وحی فرا می‌خواندند و می‌گفتند: هر کلام را یا باید حجت درون (عقل) تأیید کند، یا حجت بیرون (نقل) صحیح بداند. انبیا با تقلید باطل و جهل و سنت‌‌های نادرست مبارزه کردند.
در سوره مبارکه بقره آمده است : «وَ إِذا قيلَ لَهُمُ اتَّبِعُوا ما أَنْزَلَ اللَّـهُ قالُوا بَلْ نَتَّبِعُ ما أَلْفَيْنا عَلَيْهِ آباءَنا أَ وَ لَوْ كانَ آباؤُهُمْ لا يَعْقِلُونَ شَيْئاً وَ لا يَهْتَدُونَ»[1] یعنی؛ وقتی به آنان گفته شد از آنچه خداوند نازل کرده است، پیروی کنید؛ گفتند: ما چیزی را پیروی می‌کنیم که نیاکان خود را بر آن یافتیم.
آنان روش نیاکان را در مقابل وحی قرار می‌‌دادند از این رو خداوند می‌‌فرماید: اگر چه روش نیاکان شما نه مطابق عقل و استدلال بود و نه هماهنگ با هدایت وحی آسمانی؟ حق را باید حفظ کرد و آن را به صورت یک سنت پسندیده ترسیم کرد نه آن که هرچه سنت شد حق باشد و حفظ و تداوم آن مطلوب.
در سوره مبارکه مائده نیز در مذمت از تقلید باطل می‌‌فرماید : «﴿وَ إِذا قيلَ لَهُمْ تَعالَوْا إِلى ما أَنْزَلَ اللَّـهُ وَ إِلَى الرَّسُولِ قالُوا حَسْبُنا ما وَجَدْنا عَلَيْهِ آباءَنا أَ وَ لَوْ كانَ آباؤُهُمْ لا يَعْلَمُونَ شَيْئاً وَ لا يَهْتَدُونَ﴾؛ وقتی به اینها گفته شود در برابر ره آورد انبیا خضوع کنید، میگویند ما سنت نیاکانمان را حفظ می‌کنیم. آیا اگر نیاکانشان عالم و مهتدی نبودند، باز هم مطاعند و متبوع؟»[2]
و این نشانگر آن است که تبعیت در مسائل حکمت نظری باید بر اساس علم باشد و در مسائل حکمت عملی باید در مسیر هدایت قرار گیرد. چیزی که در برابر وحی و عقل قرار گیرد، سنت باطل نامیده می‌‌شود و سنت باطل، انسان را به عذاب الیم گرفتار می‌کند.
در سوره اعراف نیز تقلید باطل را محکوم می‌کند : «وَ إِذا فَعَلُوا فاحِشَةً قالُوا وَجَدْنا عَلَيْها آباءَنا وَ اللَّـهُ أَمَرَنا بِها قُلْ إِنَّ اللَّـهَ لا يَأْمُرُ بِالْفَحْشاءِ أَ تَقُولُونَ عَلَى اللَّـهِ ما لا تَعْلَمُونَ»[3] یعنی؛ وقتی دست به کار زشتی زدند، برای توجیه آن و تبرئه خود گفتند: گذشتگان خود را بر این روش یافتیم و این سنت نیاکان ماست و حفظ سنت‌‌های باستانی لازم و مقدس است. متفکران آنان استدلال می‌کنند و میگویند خدا ما را به این کار امر کرده است.
قرآن کریم درباره وثنیین می‌‌فرماید: اینها دو گونه سخن میگویند، عده‌ای معتقدند که باید سنت نیاکانشان را حفظ کنند و عده‌ای نیز میگویند: خداوند ما را به پرستش بت‌ها و احیای سنت بت پرستی امر کرده است. منشأ اشتباه و گمراهی آنان، خلط بین امر تکوینی و امر تشریعی و فرق نگذاشتن بین آنهاست.
[1] . سوره بقره، آيه 170)
[2] . سوره مائده، آيه 104)
[3] . سوره اعراف، آيه 28)
