قرآن کریم می‌فرماید: ﴿ إِنَّما یُرِیدُ اللَّـهُ لِیُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیتِ وَ یُطَهِّرَكُمْ تَطْهِیراً ﴾. فقط خدا می‌خواهد كه از شما خاندان رسالت دور دارد پلیدى را و پاك نماید شما را پاك كردنى.

ابن عباس گوید: «الرجس» عمل شیطانى است و كاریست كه رضاى خدا در آن نیست، و «البیت»: الف و لام تعریف در آن الف و لام عهد است و مقصود از آن بیت نبوّت و رسالت است، و عرب مكانى را كه بآن پناه برده مى‌‌شود بیت گوید، و براى همین انساب عرب را بیوت نامیده‏اند، و مى‏گویند بیوتات العرب مقصودشان نسب است گوید:

آهاى اى خانه‏اى كه به بلندى تو بیتى نیست، اگر علاقه و محبت اهل تو نبود نمى‏آمدم بطرف تو

آهاى اى خانه‏اى كه اهلت مرا تهدید كرده و بیم دادند كه گویا تمام گناهشان را من مرتكب شدم،

شاهد در این دو بیت، بیت نسب است، و بیت نبوّت و رسالت مثل بیت نسب است فرزدق شاعر گوید:

بیت زراره محدود و مجتمع به فضاء و اطراف آنست و نیز بیت مجاشع و ابو الفوارس نهشل همین گونه است

امّا فضاء بیت شما هرگز محدود و محصور مانند بیت آنان نیست و وقتى مردان كامل فعّال شمرده می‏شوند كه همواره بوده و هستند.

شاهد در این شعر دو كلمه بیت است، كه مقصود از آن نسب زراره و مجاشع است، و برخی بر‌آنند كه مقصود از بیت اللَّه الحرام است و اهل آن پرهیزگارانند به جهت قول خدا: ﴿ إِنْ أَوْلِيَاؤُهُ إِلاَّ الْـمُتَّقُونَ ﴾، یعنی: نیستند اولیاء خدا مگر پرهیزگاران.

و بعضى گفته‏اند: كه مقصود از البیت، مسجد رسول خدا و اهل آن كسانى هستند كه پیغمبر آنها را در آن اسكان داده و خارج نكرده و درب او را هم نبستند و امّت اسلامى به تمامى اتفاق كرده‏اند بر اینكه مقصود از اهل البیت در آیه اهل بیت پیغمبر ما است، اما بعداً اختلاف كرده اند.

عكرمه گوید: اراده كرده از اهل البیت زنان پیغمبر را براى آنكه اوّل آیه متوجه به آنهاست.

ابو سعید خدرى و انس بن مالك و وائلهٔ بن اسقع و عایشه و ام سلمه گویند، كه آیه مختص و ویژه به رسول خدا و على و فاطمه و حسن و حسین: است.

پاره ای احادیث شیعه و سنى در ذیل می‏آید که مقصود از اهل البیت در آیه تطهیر خاندان رسالت است نه غیر ایشان:

1 . ابو حمزه ثمالى در تفسیرش گوید: حدیث كرد مرا حوشب از ام سلمه. او گوید، فاطمه3 نزد پیغمبر آمده و حریره‏اى براى آن حضرت آورد، پیامبر فرمود: شوهرت و دو پسرت را بخوان، پس فاطمه آنها را آورده و از آن حریره خوردند آن گاه پیغمبر كساء خیبرى را بر سر آنان انداخته و گفت:

اللّهم هؤلاء اهل بیتى و عترتى فاذهب عنهم الرجس و طهّرهم تطهیرا؛

بار خدایا اینان خاندان و خویشان منند، پس به بر از ایشان پلیدى را و ایشان را پاك كن پاك كردنى.

ام سلمه گوید: پس گفتم: یا رسول اللَّه و من با ایشانم، فرمود: تو به خیر و سعادتى.

2 . ثعلبى در تفسیرش نیز روایت كرده باسنادش از ام سلمه كه پیامبر در منزلش بود كه فاطمه با قدحى آمد كه در آن حریره بود، پس فرمود شوهر و پسرانت را بطلب، پس حدیث را مثل حدیث ابو حمزه یاد كرده، سپس گفت: پس خدا نازل كرد، انما یرید الله یعنی، آیه تطهیر را پس گرفت اطراف كساء را و بر آنها افكند، آن گاه دست خود را بیرون آورد و به سوى آسمان بلند نمود، سپس گفت:

اللهمّ هؤلاء اهل بیتى و حامتى فاذهب عنهم الرجس و طهرهم تطهیرا،

بار خدایا اینها اهل خانه من و رحم منند، پس ببر از ایشان پلیدى را و پاكیزه كن آنها را پاكیزه كردنى.

ام سلمه گوید: پس من سرم را داخل اطاق كرده و گفتم آیا من با شما هستم اى رسول خدا ؟ فرمود، تو بخیرى، تو بخیرى.

3 . و نیز ثعلبى باسنادش روایت كرده؛ از مجمع كه گوید: من با مادرم وارد بر عایشه شدیم، پس از خروجش بر على7 در روز جمل پرسید، گفت: آن تقدیر خداوند بود[1]. پس از على7 پرسید، پس عایشه گفت: مى‏پرسى از من از محبوب‏ترین مردم. او و همسرش فاطمه محبوب‏ترین مردم نزد رسول خدا بودند، به حقیقت دیدم على و فاطمه و حسن و حسین: را كه پیغمبر آنها را در زیر پارچه‏اى كه بر سر آنها انداخته بود جمع نموده آن گاه گفت:

اللّهمّ هؤلاء اهل بیتى و حامتى فاذهب عنهم الرجس و طهرهم تطهیرا، گوید، پس گفتم یا رسول اللَّه من از اهل شمایم؟ فرمود دور شو كه تو بخیرى.[2]

4 . و باسنادش از ابى سعید خدرى از پیغمبر روایت كرده كه این آیه درباره پنج نفر است، من و على و فاطمه و حسن و حسین: نازل شده است.

5- گفت حدیث كرد برای ما حاكم ابو القاسم به اسنادش از رازان از حسن بن على7 گوید، چون آیه تطهیر نازل شد پیغمبر خدا ما را جمع نمود در زیر كساء خیبرى، سپس گفت:

اللّهم هؤلاء اهل بیتى و عترتى.

[1] . از این جمله عایشه معلوم می‌شود كه او جبرى مذهب بوده و مانند اشاعره كه جبرى قدرى هستند و افعال بندگان را از ثواب و گناه كار خدا می‌دانند و بنده را مسلوب الاختیار، و بنا بر این یا منكر عذاب و عقاب و پاداش خواهند بود و یا نسبت ظلم و فعل قبیح به خداى تعالى خواهند داد، چون وقتى فعل از خدا باشد عذاب و ثواب بندگان معنا ندارد و اگر خدا بنده بى‏اختیار را عذاب كند ظلم به او كرده است. [مترجم]

[2] . البته این جمله انك الى خیر از مجعولات عایشه است كه براى تبرئه خود اضافه كرده. مترجم