جمله استثنائیه «إلا ما شاء ربُّک» (مگر آنچه پروردگارت بخواهد)، که در آیات فوق، هم در مورد اهل بهشت آمده و هم اهل دوزخ، برای مفسران میدان وسیعی جهت بحث ایجاد شده است. و مفسر بزرگ طبرسی در تفسیر این استثناء، ده وجه از مفسران نقل کرده است که به عقیده ما بسیاری از آن‌ها سست بوده و با آیات قبل یا بعد به هیچوجه سازگار نیست. و لذا از بیان آن‌ها چشم می‌پوشیم و تنها آنچه را که صحیح‌تر بنظر ما می‌رسد در اینجا می‌آوریم و آن دو تفسیر است:

1. هدف از بیان این استثناء این است که تصور نشود خلود و مجازات افراد بی ایمان و پاداش مؤمنان راستین چنان است که بدون خواست و مشیت الهی باشد و قدرت و توانایی و اراده او را محدود کند و صورت جبر و الزام به خود بگیرد، بلکه در عین جاودانی بودن این دو، قدرت و اراده او بر همه چیز حاکم است هر چند به مقتضای حکمتش پاداش و عذاب را بر این دو گروه جاودانه می‌دارد.

شاهد این سخن آنکه در جمله دوم درباره سعادتمندان، بعد از ذکر این استثناء می‌فرماید: «عَطاءً‌غیرَ مَجذُوذ»: ‌این عطا و پاداشی است که هرگز از آن‌ها قطع نمی‌شود و این نشان می‌دهد که جمله استثنائیه فقط برای بیان قدرت بوده است.

2. از آنجا که این آیات از دو گروه شقی و سعید بحث می‌کند و شقاوتمندان همگی الزاما افراد بی ایمانی که مستحق خلود باشند نیستند، بلکه ممکن است در میان آن‌ها گروهی از مؤمنان خطا کار وجود داشته باشند بنابر این استثناء مربوط به این گروه است.

ولی این سؤال پیش می‌آید که این استثناء در جمله دوم چه مفهومی خواهد داشت؟ (در مورد سعادتمندان)

در پاسخ گفته شده است که آن نیز در مورد مؤمنان خطا کار است که مدتی باید در آغاز به دوزخ بروند و پاک شوند سپس به صف بهشتیان بپیوندند، ‌در حقیقت استثناء در جمله اول نسبت به آخر کار است و در جمله دوم نسبت به آغاز کار.

این احتمال نیز در پاسخ سؤال فوق وجود دارد که استثناء در جمله اول اشاره به مؤمنان خطا کار باشد که بعد از مدتی از دوزخ رهایی می‌یابند و در جمله دوم تنها اشاره به قدرت و توانایی پروردگار باشد. شاهد این سخن اینکه در جمله اول بعد از استثناء جمله: «إِنَّ رَبَّکَ فَعَّالٌ لِمَا يُرِيدُ» که دلیل بر انجام این مشیت است ذکر شده و در جمله دوم «عَطَاءً غَيْرَ مَجْذُوذٍ» که دلیل بر ابدیت است آمده (دقت کنید).

اما این که بعضی احتمال داده‌اند که این پاداش و مجازات مربوط به بهشت و دوزخ برزخی است که مدتش محدود است و پایان می‌پذیرد، احتمال بسیار بعیدی است زیرا آیات قبل صریحا درباره قیامت بحث می‌کند و پیوند این آیات با آن‌ها ناگسستنی است.

همچنین احتمال اینکه خلود در اینجا مانند بعضی دیگر از آیات قرآن، به معنی مدتی طولانی باشد نه ابدیت، با جمله «عطاء غیر مجذوذ» و با خود استثناء که دلیل بر ابدیت جمله‌های قبل از آن است سازگار نمی‌باشد.