در بیان نورانی امیرالمؤمنین7 آمده است که:

«علامة الایمان ان تؤثر الصّدق حیث یضّرک علی الکذب حیث ینفعک و ان لایکون فی حدیثک فضل عن علمک و ان تتقی الله فی حدیث غیرک».[1]

نشانه ایمان آن است که راستگویی را گرچه به ضرر توست بر دروغگویی گرچه به سود توست بر گزینی و در سخن گفتنت بیش از آنچه می‌دانی نگویی و درباره دیگران تقوا را رعایت کنی.

آن بزرگوار سه چیز را علامت ایمان بیان فرموده:

الف- اینکه انسان راستی را بر دروغ برگزیند گر چه راستگویی به زیان او تمام شود و دروغ گفتن سود آور باشد.

ب- در گفتگو با دیگران بیشتر از علم و دانش خود سخن نگوید. به قول سعدی:

«تأمل کنان در خطا و صواب                  به از ژاژ خوایان حاضر جواب»

ج- در سخن گفتن درباره دیگران نیز حریم تقوی و پرهیزکاری را رعایت کند.

در حقیقت نشانه و جوهر ایمان، آن است که در سخن گفتن انسان راستی را انتخاب کند و در سوء استفاده و از قلب واقعیت درباره دیگران پرهیز کند.

این مفهوم بلند نشان دهنده سلامت جوهره ایمان و معرفت انسان مؤمن و شاخص مؤمن واقعی و مرز ایمان خالص و تظاهر به ایمان است در روایات دیگر این مفهوم متعالی آمده است:

«... انظروا الی صدق حدیثه و اداء امانته»[2]

دو شاخصه را برای ارزیابی مورد نظر قرار دهند:

1. راستگویی در گفتار 2. امانتداری در کردار

اگر این ارکان رعایت و حفظ شود، معلوم می‌شود جوهر ایمان سالم است. و الا حقیقت ایمان مخدوش و ملکوک خواهد بود.

در روایات دیگر صدق به عنوان کلید نجات و مایه فلاح و موجبات رشد و پویایی و تزکیه عمل و زینت کارنامه انسان به حساب آمده و به عنوان ستون اسلام و استوانه ایمان ذکر شده:

«الصّدق عماد الاسلام و دعامة الایمان»[3]

جمال انسان در راستی و صدق متجلی می‌گردد: « الصدّق جمال الانسان» و نشانه مروّت و مردانگی، روح تقوی و پرهیزکاری، و زینت مؤمن و بهترین خصلت‌های اوست. تا بدانجا که ملاک مسلمانی و التزام عملی به اسلام را در صدق وراستی بیان فرموده‌اند:

«ملاک الاسلام صدق اللسان». [4]

میزان و معیار و مکیال دین در صدق و یقین ذکر شده است:

«شیئان هما ملاک الدین، الصدق و الیقین». [5]

در کتاب شریفه آثار الصادقین قریب سیصد آیه و روایت در فضیلت صدق و مسائل مربوط به آن بیان شده که خود بهترین شاهد برای ابعاد گسترده این خزانه ارزشمند الهی و این سرمایه بزرگ معنوی و انسانی است.

امید آنکه خداوند متعال به همه ما توفیق معرفت و درک حقیقت و نیل به مراتب صدق عنایت فرماید و ما را در زمره صالحان محشور فرماید و توفیق پیروی از صالحان و امام صالحان حضرت بقیهٔ الله4 کرامت فرماید:

[1] . نهج البلاغه ، محمد دشتی ، حکمت 458.

[2] . سفینهٔ البحار ، ج 2 ، ص 18.

[3] . غرر الحکم و درر الکلم آمدی ، ج 2 ، ص 40.

[4] . غرر الحکم و دررالکلم ، ج 3 ، ص 107 و ج 1 ، ص 129 و ج 4 ، ص 47.

[5] . غرر الحکم و درر الکلم ، ج 4 ، ص 784.