از انواع صبر یکی هم صبر ممدوح است.
در روایات اسلامی برای صبر ممدوح، تقسیمات متعددی ذكر شده است. آنچه مسلم است صبر، یك حالت فعال برای انسان است، نه یك حالت انفعالی، یعنی انسان در برابر مسائل مختلف باید پافشاری كند، نه آنكه در برابر مشكلات كمر خم كند و زانوی ناتوانی در بغل گیرد.
یكی از اقسام صبر، صبر بر گناه است. صبر بر گناه، به این معنا نیست كه انسان اگر دچار گناهی شد، آن آلودگی را تحمل كند، بلكه صبر در برابر گناه، یك نوع خودداری نفس است، یعنی باید در برابر لذات گناه، مقاومت نمود و آلوده به گناه نشد. چون این نوع خودداری، كمی سختی مادی دارد و باید لذاتی را كه طبیعت انسانی میل شدید به آنها دارد ترك كرد، پس دارای اجر بسیار است. در قرآن اجر صابران بی‌حساب شمرده شده است و به آنها آن قدر پاداش می‌دهند كه خودشان متعجب می‌گردند كه این همه پاداش از كجا در پرونده‌ی ما ثبت شده است، شاید اشتباهی رخ داده باشد.
صبر بر مصیبت، یعنی پافشاری در برابر آثار یك مصیبت، كه گاهی این آثار بسیار خطرناك است. مصیبت دیده اگر صبور نباشد ممكن است بر قضا و قدر الهی اعتراض نماید. مصیبت دیده اگر صبور نباشد ممكن است بر خود لطمات جانی وارد كند كه این عمل، حرام است. مصیبت دیده اگر صبور نباشد حالتی آماده، برای انجام هزاران گناه خواهد داشت، اما كسی كه اهل صبر باشد و در برابر مصائب، تاب و تحمل خود را از دست ندهد، بر تمام این امور فایق خواهد آمد.
اگر ائمه‌ی اطهار3 فاطمه‌ی زهرا3 را صابره می‌خوانند و پس از آن، جریان غصب فدك را عنوان می‌كنند، به این معنا نیست كه ظالمان، حق فاطمه‌ی زهراء3 را غصب كردند و ایشان در برابر این عمل شرم‌آور، هیچ عكس‌العملی نشان ندادند، بلكه سراسر حیات فاطمه‌ی زهرا3 پس از غصب فدك، مبارزه‌ی با ظالمان غاصب بود. اگر غیر از خطبه‌ی فدكیه‌ی حضرت زهرا3، سخنی دیگر در این رابطه نبود، تا ما را به ظلم ستیزی آن حضرت رهنمون گرداند، همین خطبه، كافی بود. حال آنكه در طی این نود روز پایان زندگی فاطمه3، همه‌ی مسائل زندگی ایشان، حول مسأله‌ی امامت و حكومت و غصب فدك و دیگر ظلمها دور می‌زند.
پس، صبر فاطمه‌ی زهرا3 یك صبر منفی مذموم نیست، بلكه صبری باشكوه و افتخارآمیز، در راه گرفتن حق در برابر ظلم ظالمان است. (گرچه در این راه صورتش نیلی شود و یا شربت شهادت نوشد.)[1]
[1]. جرعه‌ای از کوثر، ص 190.
