هر چند از آنچه تاکنون گفتیم تا حدّی آثار ایمان مذهبی روشن گشت، برای اینکه بهتر با آثار نیک این «سرمایه‌‌ی پرارزش زندگی» و این «ملک معنوی» آشنا بشویم، مستقلا این بحث را طرح و عنوان می‌‌نماییم.

ایمان مذهبی آثار نیک فراوان دارد، چه از نظر تولید بهجت و انبساط، چه از نظر نیکو ساختن روابط اجتماعی، و چه از نظر کاهش و رفع ناراحتی‌های ضروری که لازمه‌‌ی ساختمان این جهان است.

ایمان مذهبی در انسان نیروی مقاومت می‌‌آفریند و تلخی‌ها را شیرین می‌‌گرداند.

انسان با ایمان می‌‌داند هر چیزی در جهان حساب معینی دارد و اگر عکس‌العملش در برابر تلخی‌ها به نحو مطلوب باشد، فرضا خود این غیر قابل جبران باشد، به نحوی دیگر از طرف خداوند متعال جبران می‌‌شود. پیری به حکم اینکه پایان کار نیست و به علاوه یک فرد با ایمان همواره فراغت خویش را با عبادت و انس با ذکر خدا پر می‌‌کند، مطبوع و دوست داشتنی می‌‌شود به طوری که لذّت زندگی در دوره‌‌ی پیری برای مردم خداپرست از دوره‌‌ی جوانی بیشتر می‌‌گردد.

قیافه‌‌ی مرگ در چشم فرد با ایمان با آنچه در چشم فرد بی‌ایمان می‌‌نماید، عوض می‌‌شود. از نظر چنین فردی دیگر مرگ، نیستی و فنا نیست، انتقال از دنیایی فانی و گذرا به دنیایی باقی و پایدار، و از جهانی کوچک‌تر به جهانی بزرگ‌تر است، مرگ منتقل شدن از جهان عمل و کشت است به جهان نتیجه و محصول. از این رو چنین فردی نگرانی‌های خویش را از مرگ با کوشش در کارهای نیک که در زبان دین «عمل صالح» نامیده می‌‌شود برطرف می‌‌سازد.

از نظر روان شناسان، مسلّم و قطعی است که اکثر بیماری‌های روانی که ناشی از ناراحتی‌های روحی و تلخی‌های زندگی است، در میان افراد غیر مذهبی دیده می‌‌شود.

افراد مذهبی به هر نسبت که ایمان قوی و محکم داشته باشند از این بیماری‌ها مصون ترند. از این رو یکی از عوارض زندگی عصر ما که در اثر ضعف ایمان‌های مذهبی پدید آمده است افزایش بیماری‌ها و بیماری‌های روانی و عصبی است.[1]