یادآوری سرنوشت ملت‌‌‌های گذشته و تاریخ آنان و تجربه‌‌هایی که داشته‌اند در انذار افراد موجود و آیندگان بسیار موثر است. حضرت علی7 می‌‌فرماید: اگر چه من همچون گذشتگان عمر نکردم ولی چنان در کارهای ایشان نگریستم که مایه عبرت است.[1]

در آیات زیادی، خدا حالات افراد و اقوام گذشته را متذکر می‌‌شود: ﴿وَ اذْكُرْ فِي الْكِتابِ مَرْيَمَ﴾؛ در این کتاب از مریم یاد کن.[2] ﴿وَ اذْكُرْ فِي الْكِتابِ إِبْراهيمَ﴾؛ «در این کتاب از ابراهیم یاد کن.»[3] ﴿وَ اذْكُرْ فِي الْكِتابِ مُوسی‏ٰ﴾؛ «در این کتاب از موسی یاد کن.»[4]

سیر و حرکت در زمین نیز در واقع استفاده از تاریخ و تجربه دیگران است و آثار خوبی دارد؛ ﴿قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِكُمْ سُنَنٌ فَسيرُوا فِي الْأَرْضِ فَانْظُروا كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ الْمُكَذِّبينَ‏ٰ﴾ «پیش از شما ملت‌‌هایی بودند و رفتند. بنابراین در زمین گردش کنید تا ببینید که تکذیب کنندگان وعده‌‌‌های خدا چگونه نابود شدند.» [5] ﴿أَ وَ لَمْ يَسيرُوا فِي الْأَرْضِ فَيَنْظُرُوا كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ الَّذينَ مِنْ قَبْلِهِمْ كانُوا أَشَدَّ مِنْهُمْ قُوَّةً وَ أَثارُوا الْأَرْضَ وَ عَمَرُوها أَكْثَرَ مِمَّا عَمَرُوها وَ جاءَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَيِّناتِ﴾ «آیا در زمین حرکت نکردند تا عاقبت کار پیشینیان خود «چون عاد و ثمود» را ببینند که از اینها بسیار تواناتر بودند و بیش از اینها در زمین، کشاورزی کردند و کاخ و عمارت برافراشتند و رسولان خدا با آیات و معجزات، برای هدایت آنها آمدند؟ اما چون نپذیرفتند نابود شدند.»[6]

خدای بزرگ برای عبرت بنی آدم داستان پدر و مادرش یعنی آدم و حوا را بیان می‌‌فرماید و ایشان را متوجه فریب شیطان می‌‌سازد. «يا بَني‏ آدَمَ لا يَفْتِنَنَّكُمُ الشَّيْطانُ كَما أَخْرَجَ أَبَوَيْكُمْ مِنَ الْـجَنَّةِ» «ای فرزند آدم، مبادا شیطان شما را فریب دهد آنگونه که پدر و مادر شما را از بهشت بیرون کرد.»[7]