یکی دیگر از نشانههای معجزه بودن قرآن این است که هیچ اختلافی در میان آیات آن وجود ندارد. خود قرآن نیز بدین نکته اشاره کرده و میگوید:
«آیا در قرآن نمیاندیشند؟ اگر از غیر خدا بود اختلاف فراوانی را در آن مییافتند».[1]
آیه مذکور، مردم را مورد توبیخ قرار داده و فرموده: چرا در قرآن تدبر نمیکنند تا بفهمند که آیات آن اختلافی ندارد و از جانب خدا نازل گشته است، زیرا کلام آدمی بیاختلاف نیست.
در کتابهای تألیف بشر دو نوع اختلاف دیده میشود که هیچ یک از آنها در قرآن وجود ندارد:
اول: اختلافی که مربوط به سبک نگارش، استعمال کلمات مناسب، کیفیت ترکیب و جمله بندی، رعایت نکات ادبی، بلاغت و زیبانویسی است.
قرآن کریم در طول مدت 23 سال به تدریج و در زمان و مکان و شرایط مختلف بر پیامبر اسلام نازل شده است، اما در عین حال از جهت فصاحت، بلاغت و زیبایی کلام در بخشهای مختلف آن تفاوتی مشاهده نمیشود. از این جا معلوم میشود که قرآن، کلام خداست که تغیر و تکامل در وجود و افعالش راه ندارد.
دوم: وجود مطالب متنافی و متناقض تألیفهای بشری است. اگر یک مؤلف درس نخوانده در مدت 23 سال چیزی را به دیگران املا کند که در مورد موضوع و عنوانهای متنوع باشد، چه کلی و چه جزئی، چنین کتابی بدون شک بیتنافی و تناقض نخواهد بود.
به شهادت تاریخ، حضرت محمد درس نخوانده بود.[2] در قرآن نیز به عنوان پیامبر امّی معرفی شده است.[3] مجموع آیات و سورههای قرآن در مدت 23 سال در موارد مختلف و به طور پراکنده بر آن حضرت نازل شد.
آن حضرت آیات قرآن را خودش نمینوشت بلکه بر دیگران املا میکرد. هیچ گاه در این باره پیامبر اسلام در گفتههای سابق خود تجدید نمیکرد. با همه اینها کوچکترین اختلاف، تناقض و ناهماهنگی در میان آیات قرآن مشاهده نمیشود.
بنابراین گر چه در قرآن درباره موضوعات و مسائل متعدد و متنوعی صحبت شده، اما همه آنها منسجم و هماهنگ هستند و کوچکترین ناسازگاری در میان آنها وجود ندارد. لذا نمیتواند کلام آدمی باشد. بلکه کلامی الهی است که با وحی بر قلب مبارک پیامبر گرامی اسلام نازل گشته است و دیگران نیز از آوردن چنین کتابی عاجزند.
[1] . سوره نساء (4) آیه 82 : ﴿أَ فَلا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ وَ لَوْ كانَ مِنْ عِنْدِ غَيْرِ اللَّـهِ لَوَجَدُوا فيهِ اخْتِلافاً كَثيراً﴾.
[2] . سوره عنکبوت (29) آیه 48: ﴿وَ ما كُنْتَ تَتْلُوا مِنْ قَبْلِهِ مِنْ كِتابٍ وَ لا تَخُطُّهُ بِيَمينِكَ إِذاً لاَرْتابَ الْـمُبْطِلُونَ﴾.
[3] . سوره اعراف (7) آیه 157: ﴿الَّذينَ يَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِيَّ الْأُمِّيَّ الَّذي يَجِدُونَهُ مَكْتُوباً عِنْدَهُمْ فِي التَّوْراةِ وَ الْإِنْجيلِ يَأْمُرُهُمْ بِالْـمَعْرُوفِ وَ يَنْهاهُمْ عَنِ الْـمُنْكَرِ وَ يُحِلُّ لَهُمُ الطَّيِّباتِ وَ يُحَرِّمُ عَلَيْهِمُ الْـخَبائِثَ وَ يَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَ الْأَغْلالَ الَّتي كانَتْ عَلَيْهِمْ فَالَّذينَ آمَنُوا بِهِ وَ عَزَّرُوهُ وَ نَصَرُوهُ وَ اتَّبَعُوا النُّورَ الَّذي أُنْزِلَ مَعَهُ أُولئِكَ هُمُ الْـمُفْلِحُونَ﴾.