بدان ادای شکر و ترک کفران کامل نمی‌شود جز به شناخت آنچه خداوند دوست می‏دارد، چه معنای شکر به کار بستن نعمت‌های او در راهی است که محبوب اوست، و معنای کفران نقطه مقابل آن است به اين صورت که نعمت‌های او را در اين راه به کار نبرد، و يا در طريق آنچه مکروه اوست به کار گيرد. برای تشخيص آنچه محبوب و مکروه خداست دو ملاک وجود دارد که يکی آيات و اخبار است و ديگری بينش دل که عبارت از نظر کردن به ديده اعتبار است. دومی دشوار است به همين سبب عزيز و ارزشمند می‏باشد. برای آن که اين معرفت در بندگان حاصل شود خداوند پيامبران را فرستاده و به وسيله آن‌ها اين راه را برای آنان هموار فرموده است از اين رو اين معرفت مبتنی بر شناخت همه احکام شرع درباره افعال بندگان می‏باشد، و کسی که‏ بر احکام شرع در جميع اعمال خود آگاهی ندارد به هيچ روی نمی‏تواند حقّ شکر را ادا کند.