برای جمع بندی این بخش از خطبه صدیقه شهیده3 از نهج البلاغه استفاده میکنیم:
وَ قَالَ ـ عَلَيْهِ السَّلَامُ: فَرَضَ اللَّـهُ الْإِيمَانَ تَطْهِيراً مِنَ الشِّرْكِ، وَ الصَّلَاةَ تَنْزِيهاً عَنِ الْكِبْرِ، وَ الزَّكَاةَ تَسْبِيباً لِلرِّزْقِ، وَ الصِّيَامَ ابْتِلَاءً لِإِخْلَاصِ الْخَلْقِ، وَ الْحَجَّ [تَقْوِيَةً تَقْرِبَةً لِلدِّينِ، وَ الْجِهَادَ عِزّاً لِلْإِسْلَامِ، وَ الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ مَصْلَحَةً لِلْعَوَامِّ، وَ النَّهْيَ عَنِ الْمُنْكَرِ رَدْعاً لِلسُّفَهَاءِ، وَ صِلَةَ الرَّحِمِ مَنْمَاةً لِلْعَدَدِ، وَ الْقِصَاصَ حَقْناً لِلدِّمَاءِ، وَ إِقَامَةَ الْحُدُودِ إِعْظَاماً لِلْمَحَارِمِ، وَ تَرْكَ شُرْبِ الْخَمْرِ تَحْصِيناً لِلْعَقْلِ، وَ مُجَانَبَةَ السَّرِقَةِ إِيجَاباً لِلْعِفَّةِ، وَ تَرْكَ الزِّنَى تَحْصِيناً لِلنَّسَبِ، وَ تَرْكَ اللِّوَاطِ تَكْثِيراً لِلنَّسْلِ، وَ الشَّهَادَاتِ اسْتِظْهَاراً عَلَى الْمُجَاحَدَاتِ، وَ تَرْكَ الْكَذِبِ تَشْرِيفاً لِلصِّدْقِ، وَ السَّلَامَ أَمَاناً مِنَ الْمَخَاوِفِ، وَ الْأَمَانَةَ نِظَاماً لِلْأُمَّةِ، وَ الطَّاعَةَ تَعْظِيماً لِلْإِمَامَة.
امام7 فرمود :
«خدا ایمان را برای تطهیر دل از شرک، واجب کرده است، و نماز را برای پاک شدن از کبر و غرور، و زکات را سبب روزی قرار داده است، و روزه را به عنوان آزمایشی برای اخلاص بندگان، و حج را برای تقویت دین، و جهاد را برای عزت و سربلندی اسلام (و مسلمانان)، و امر به معروف را برای اصلاح توده مردم، و نهی از منکر را برای باز داشتن بی خردان، و صله رحم را برای افزایش نفوس، و قصاص را برای حفظ خونها (جانها)، و اقامه حدود را برای بزرگ شمردن محرمات الهی، و ترک شرب خمر را برای حفظ و سلامت عقل، و دوری از سرقت را برای حفظ عفت (و پرهیز از آلودگی به اموال مردم)، و ترک زنا را برای حفظ نسبها، و ترک لواط (و همجنس گرایی) را برای افزایش نسل، و شهادت و گواهی را برای اظهار حق در برابر انکارها، و ترک دروغ را برای احترام و بزرگداشت صدق و راستی، و سلام را امان در برابر ترسها، و امامت را برای نظم و نظام امّت، و اطاعت و فرمانبرداری (از امام مسلمانان) را برای(تعظیم و تحکیم) مقام امامت قرار داده است».[1]
[1] . سند گفتار حکیمانه: مطابق گفته خطیب؛ در مصادر، از کسانی که این کلمات حکیمانه را در کتابهای خود نقل کردهاند نویسنده نهایهٔ الإرب است که بخشهایی از آن را به مناسبت در کتاب خود آورده و همچنین شافعی در مطالب السؤول و آمُدی در غرر الحکم. با توجه به اینکه همه آنها بخشهایی از این روایت را با تفاوتهایی نقل کردهاند روشن میشود که از مصادر دیگری دریافت داشتهاند. سپس اضافه میکند که این بخشی ازخطبه غرّای فدکیه فاطمه زهرا3 را که موافق و مخالف، آن را نقل کردهاند تشکیل میدهد که امیرمؤمنان علی7 بخشهایی را به آن افزوده است. (مصادر نهج البلاغه، ج 4، ص 193).