در حقیقت، نذر همان التزام انسان به انجام عملی است که شخص بر خود واجب کرده تا برای پروردگارش انجام دهد؛ یعنی نذر، ارتباط و عهدی با خداوند متعال است.

هنگامی که انسان در برابر مشکلی قرار می‌‌‌گیرد، مصیبتی بر او وارد می‌‌شود، راه‌های گشایش کارها بر او بسته می‌‌شود و رسیدن به آرزوها برایش غیرممکن می‌‌گردد، در آن زمان است که پناه می‌‌‌آورد به خدایی که از هر چیز بی نیاز است و همه چیز در دست اوست. به درستی که انسان اطمینان و باور دارد به اینکه پروردگارش، کسی را که به او امید دارد، ناامید نمی‌‌‌کند و برای همین هم او را می‌‌خواند، فقط از او درخواست یاری کرده و به او متوسل می‌‌شود و تضرع و زاری می‌‌کند.

خداوند متعال در قرآن کریم فرموده است:

«آن کیست که دعای بیچاره مضطر را به اجابت می‌‌رساند و رنج و غم آنان را برطرف می‌‌سازد و شما را جانشینان اهل زمین قرار می‌‌دهد؟ آیا با وجود خدای یکتا خدایی هست؟ اندکی متذکر هستند.»[1]

پس در حقیقت نذر نوعی پیمان با خداوند متعال است و نذر در التزام شخص نسبت به خداوند متعال برای انجام یا ترک کاری، با پیمان و قسم مشترک است.

لذا هم در پیمان و هم در قسم و هم شخص متعهد به انجام کار یا ترک آن است.

در احکام فقه، میان این امور سه گانه، اشتراکی بزرگ وجود دارد که از مهم‌ترین آنها التزام وفای به عهد و وعده است.

[1] . سوره نمل، آیه 62.