یکی از مباحث مهم امروز جهان، حقوق بشر است. هر چند طرح مباحث حقوق بشر به شکل امروزین آن سابقه تاریخی چندانی ندارد، باید اعتراف کرد که طی قرن اخیر مطالب و مباحث آن رشد بسیار فزاینده داشته است.

آنچه اکنون پیش روی شما است، نگاهی به اصول و مبانی و اهم مسایل حقوق بشر از دیدگاه علی7 است. باید اذعان کنیم که طرح بحث حقوق بشر از دیدگاه علی7 شاید بهترین شیوه در دست یابی به این حوزه حقوق است، زیرا علی7 به اعتراف همگان، به عنوان بهترین شخص آگاه به اسلام بعد از پیغمبر6 است.

از سوی دیگر؛ وی مدتی اگرچه کوتاه به عنوان حاکم جامعه اسلامی زمامداری دولت اسلامی را عهده دار بوده و بیش از سایر دوره‌‌ها زمامداری آن حضرت با تنوع نژادها، زبان‌ها، رنگ‌‌ها، ادیان، و سرزمین‌های مختلف روبرو شده است. از طرف دیگر؛ گروه‌‌های سیاسی و عقیدتی و کلامی نیز حوزه حکومتی دولت اسلامی مطرح است. قبل از شیوه حکومتی علی7، تاریخ اسلام تجربه‌‌های تلخ و شیرین دیگر هم داشته است. همه اینها باعث می‌شود که درک مطالب و مباحث حقوق بشر از دیدگاه علی7 بسیار مهم و ملموس باشد.

البته تحلیل حقوقی بیانات و کردار آن حضرت بسیار مشکل است. زیرا آن حضرت، صرفاً یک حقوقدان، یک معلم اخلاق و عرفان، یک مربی تربیت نیست، بلکه او عالم به وحی و عالم غیرمادی، انسان شناسی به تمام معنی، مفسر قرآن، بیان کننده نظام حقوقی اسلامی، حاکم و فرمانروا و دارای دهها صفات و عناوین دیگر است. و همین امور است که کار تحلیل را مشکل می‌سازد و تفکیک قواعد را دشوار. با این حال این مقاله نگاهی حقوقی پیرامون حقوق بشر از دیدگاه آن حضرت است.