﴿يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَ اللَّـهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّـهَ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكافِرينَ﴾[1]
ترجمه آیه:
ای فرستاده ما آنچه را از ناحیه پروردگار به تو نازل شده برسان و اگر نکنی (نرسانی) اصلا پیغام پروردگار را نرساندی و خدا تو را از (شر) مردم نگه میدارد زیرا خدا کافران را هدایت نمیفرماید (به مقاصدشان نمیرساند) .
بیان آیه
معنای آیه صرف نظر از سیاقی که آیات قبل و بعدش دارند روشن و ظاهر است، زیرا در آیه دو نکته به طور روشن بیان شده؛ یکی دستوری است که خدای تعالی به رسول اللَّه6 داده است (البته دستور اکیدی که پشت سرش فشار و تهدید است) به اینکه پیغام تازهای را به بشر ابلاغ کند، و یکی هم وعدهای است که خدای تعالی به رسول خود داده که او را از خطراتی که در این ابلاغ ممکن است متوجه وی شود نگهداری کند. لیکن کمی دقت در موقعیتی که آیه دارد آدمی را به شگفت وا میدارد، زیرا آیات قبل و بعد آن همه متعرض حال اهل کتاب و توبیخ ایشان است. زیرا به اینکه آنان به شکلهای مختلف از دستورات الهی تعدی کردهاند، و محرمات الهی را مرتکب شدهاند، و این مضمون با مضمون آیه مورد بحث هیچ ارتباط ندارد، زیرا آیه، قبلی آن ﴿وَ لَوْ أَنَّهُمْ أَقامُوا التَّوْراةَ وَ الْإِنْجيلَ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْهِمْ مِنْ رَبِّهِمْ لَأَكَلُوا مِنْ فَوْقِهِمْ وَ مِنْ تَحْتِ أَرْجُلِهِمْ﴾ [2] است که روی سخن آن با اهل کتاب است، و آیه بعدی هم آیه ﴿قُلْ يا أَهْلَ الْكِتابِ لَسْتُمْ عَلى شَيْءٍ حَتَّى تُقيمُوا التَّوْراةَ وَ الْإِنْجيلَ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ ...﴾[3] است که خطاب آن نیز به اهل کتاب است، به علاوه دقت در جملات خود آیه مورد بحث، تعجب آدمیرا در اینکه چطور هیچ ربطی بین این آیه و آیات قبل و بعدش نیست؟!! زیادتر میکند، و اگر آیه مورد بحث به همین ترتیبی که فعلا با سایر آیات قبل و بعد خود دارد نازل شده باشد و همه دارای یک سیاق بوده باشند، در این صورت از مجموع آنها این مطلب به دست میآید که این دستور مؤکد به رسول اللَّه6 برای تبلیغ پیغامی است که خدا در خصوص اهل کتاب نازل فرموده.
[1] . سوره مائده، آیه 67.
[2] . اگر ایشان تورات و انجیل و آنچه را که از ناحیه پروردگارشان بسویشان نازل شده به پا میداشتند از بالای سر و زیر پاهاشان روزی میخوردند.
[3] . بگو: ای اهل کتاب هیچ چیز نخواهید بود، مگر آنکه تورات و انجیل را و آنچه را که پروردگارتان به سویتان نازل کرده به پا بدارید.