صدیقه شهیده3 می‌فرماید:
كُنْتُمْ عَلى شَفا حُفْرَةٍ مِنَ النَّارِ مَذْقَةَ الشَّارِبِ وَ نَهْزَةَ الطَّامِعِ وَ قَبْسَةَ الْعَجْلَانِ وَ مَوْطِئَ الْأَقْدَامِ، تَشْرَبُونَ الطَّرْقَ وَ تَقْتَاتُونَ الْقِدَّ و الورق، أَذِلَّةً خَاسِئِينَ تَخافُونَ أَنْ يَتَخَطَّفَكُمُ النَّاسُ مِنْ حَوْلِكُمْ فَأَنْقَذَكُمُ اللَّـهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى بِمُحَمَّدٍ...
صدیقه اطهر به روش کتاب آسمانی (قرآن کریم) رفتار فرموده و مردم را به تیره روزی‌های قبل از اسلام تذکر می‌دهد، همچون قرآن کریم که بنی‌اسرائیل را به اوضاع نابسامان و هرج و مرج و روزهای بدی که داشتند متذکر می‌کند که در چنگال فرعونیان گرفتار بودند، تا قدر نعمت رهایی از آن گرفتاری‌ها را بدانند و وضع فعلی به صورت عادی و مکرر درنیاید. قرآن در مورد بنی‌اسرائیل می‌فرماید:
﴿وَ إِذْ قالَ مُوسى لِقَوْمِهِ اذْكُرُوا نِعْمَةَ اللَّـهِ عَلَيْكُمْ إِذْ أَنْجاكُمْ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ يَسُومُونَكُمْ سُوءَ الْعَذابِ وَ يُذَبِّحُونَ أَبْناءَكُمْ وَ يَسْتَحْيُونَ نِساءَكُمْ وَ في ذلِكُمْ بَلاءٌ مِنْ رَبِّكُمْ عَظيمٌ﴾؛[1]
ای پیامبر! به یاد آر هنگامی که موسی7 به قوم خود گفت: به یاد آورید نعمت خدا را بر خودتان، آن زمانی را که شما را از آل فرعون نجات داد که آنان شما را با شکنجه و عذاب بد به رنج و مشقت می‌انداختند و پسران شما را سر می‌بریدند و زن‌های شما را باقی می‌گذاشتند، تا آنان را به کنیزی خود درآورند، و در این دگرگونی از جانب پروردگار امتحان بزرگی است.»
و نیز با جمله «تَخافُونَ أَنْ يَتَخَطَّفَكُمُ النَّاسُ» اشاره به آیه‌ی ذیل می‌فرماید:
﴿وَ اذْكُرُوا إِذْ أَنْتُمْ قَليلٌ مُسْتَضْعَفُونَ فِي الْأَرْضِ تَخافُونَ أَنْ يَتَخَطَّفَكُمُ النَّاسُ فَآواكُمْ وَ أَيَّدَكُمْ بِنَصْرِهِ وَ رَزَقَكُمْ مِنَ الطَّيِّباتِ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ﴾؛[2]
مسلمانان! متذکر باشید شما جمعیت اندک و مستضعفی بودید در روی زمین، که همواره در بیم آن بودید که شما را بربایند، خداوند متعال به شما مأوا داد و با نصرت خود شما را کمک نمود و از طیبات به شما روزی داد، تا باشد که سپاسگزار باشید.»
طبیعت اکثر نوع انسان مگر عده‌ی اندکی، بر تأثیرپذیری از جو روز است و همین طبیعت است که انسان را از حساب گذشته و آینده باز می‌دارد و از یاد می‌برد که در چه وضعی بود و اکنون به چه نعمتی رسیده است، و بدین جهت است که مربیان بشری برای توجه دادن به نعمت‌ها که اساس شکرگزاری است، بیشتر به یادآوری نعمت‌ها تأکید می‌کنند که چه بودی و چه شدی، و مبادا تکرار نعمت‌ها آنها را از ارج بیندازد.
به همین مناسبت یادگار نبوت، مسلمانان حاضر در مسجد را که از بزرگان اسلام بودند و مخصوصا انصار را متوجه می‌سازد که ﴿كُنْتُمْ عَلى شَفا حُفْرَةٍ مِنَ النَّارِ﴾ در اثر شرک و کفر در لبه و پرتگاه آتش بدبختی و فلاکت بودید، اشاره به آیه‌ی شریفه است:
﴿وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّـهِ جَميعاً وَ لا تَفَرَّقُوا وَ اذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّـهِ عَلَيْكُمْ إِذْ كُنْتُمْ أَعْداءً فَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْواناً، وَ كُنْتُمْ عَلى شَفا حُفْرَةٍ مِنَ النَّارِ فَأَنْقَذَكُمْ مِنْها كَذلِكَ يُبَيِّنُ اللَّـهُ لَكُمْ آياتِهِ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ﴾ ؛[3]
به ریسمان استوار الهی چنگ زنید و پراکنده نشوید و به یاد آورید نعمت خدا را بر خودتان هنگامی که دشمن یکدیگر بودید، خدا میان قلب‌های شما الفت داد، در نتیجه به نعمت خدا با هم برادر شدید، و در کنار گودالی از آتش بودید، پس خدا شما را از آن نجات داد، این چنین خدا آیات خود را به شما روشن می‌کند، تا باشد که راه بیابید.»
بعد در شرح دوران قبل از اسلام چنین شرح می‌دهد: شما عرب آن چنان جمعیت بی قدر و ارج بودید، به مانند نوشابه‌ی بی ارزشی برای نوشنده که هر طمعکاری به آن دست می‌یافت و شعله‌ی کوچکی که شتابزده از آتش بر می‌دارد، پایمال زورمندان بودید و از آب‌های آلوده به پیشاب شتران می‌نوشیدید و گوشت خام و برگ درختان را غذای خود قرار می‌دادید و رانده شدگان خواری بودید که بیم آن داشتید ابرقدرتان از اطراف، شما را درربایند.
[1] . سوره ابراهیم، آیه 6.
[2] . سوره انفال، آیه 26.
[3] . سوره آل عمران، آیه 103.
