وَ مَرَدَةِ أَهْلِ الْکِتابِ[1]

پیامبر مبتلا شد به سرکشان از اهل کتاب. همان‏طور که می‏دانید به اهل کتاب از قبل‏ بشارت به بعثت پیغمبر خاتم داده شده بود، چه در تورات و چه در انجیل. امّا پس از بعثت رسول اکرم6 این اهل کتاب از تعالیم و کتب خودشان تمرّد و سرکشی کردند و همینها جنگ‌ها و فتنه‏ها بر پا کردند و با مشرکین همدست شدند.

کُلَّمٰا أَوْقَدُوا ناراً لِلْحَرْبِ أَطْفَأَهَا اللّـهُ[2]

هر وقت این‌ها آتش جنگ می‏افروختند خداوند آن را خاموش می‌کرد.

أَوْ نَجَمَ قَرْنُ الشَّیْطانِ أَوْ فَغَرَتْ فاغِرَةٌ مِنَ الْمُشْرِکینَ قَذَفَ أَخٰاهُ فی لَهواتِهٰا[3]

هرگاه شاخ شیطان ظاهر می‌شد یا هرگاه دهان بازکننده‏ای از مشرکین دهان باز می‌کرد و می‏خواستند علیه مسلمین فتنه به راه اندازند، برادرش را در دهان حوادث می‏انداخت.

از اینجا حضرت زهرا3 بسیار زیبا وارد برخی مسائل می‌شود که اصلاً سبک بیان ایشان معجزه است. بعد از بیان اصول اعتقادات و فروع و احکام و.. . می‌فرماید هر وقت شاخ شیطان ظاهر می‌شد یعنی هر وقت توطئه علیه اسلام پدیدار می‌شد و مشرکین علیه اسلام وارد میدان می‌شدند و آتش جنگ برافروخته می‌شد، پدرم رسول خدا6 برادرش علی7 را در حوادث وارد می‌کرد یعنی پدرم گره‏هایی مثل ابوسفیان‌ها، عمربن عبدودها و.. . را توسط علی7 باز کرد و از سر راه برداشت و الا شما که همواره خود را از حوادث دور نگاه می‏داشتید، فقط علی7 بود که به میدان‌های سخت می‏رفت و تاریخ گواه بر این مطلب است.

وَ يَنْكَفِئُ حَتَّى يَطَأَ جَنَاحَهَا بِأَخْمَصِهِ وَ يُخْمِدَ لَهَبَهَا بِسَيْفِهِ 

و علی7 نیز از میدان باز نمی‏گشت مگر وقتی که گوش‌های آنها را زیر پا لِه و شعلۀ فتنۀ آنان را با شمشیرش خاموش کرده بود و این کارها را علی7 کرد نه شماها.

یک نکته‏ای را هم بگویم که از شواهد معلوم است که زمانی که حضرت زهرا3 این خطبه را در مسجد ایراد می‌کند حضرت علی7 در خانه است و دائماً نگران است که همسرش فاطمه3 کی از مسجد بر می‏گردد، یعنی حضرت علی7 در این مجلس حضور نداشته است. که در انتهای خطبه به آن می‏پردازیم. سپس حضرت3 شروع می‌کند به بیان کمالات علی7.

مَكْدُوداً فِي ذَاتِ اللَّـهِ مُجْتَهِداً فِي أَمْرِ اللَّـهِ[4]

علی7 سخت در راه خدا مبارزه کرد و در انجام دستورات الهی سختکوش و تلاشگر بود.

قَرِيباً مِنْ رَسُولِ اللَّـهِ 

علی7 نزدیک‌ترین اشخاص به رسول خدا6 بود.

سَيِّداً فِي أَوْلِيَاءِ اللَّـهِ 

و او آقا، سرآمد، سرور و سالار اولیای خدا بود.

مُشَمِّراً نَاصِحاً مُجِدّاً كَادِحاً 

مهیای خیرخواهی بود که جدّیت و فعالیت داشت در این راه.

لَا تَأْخُذُهُ فِي اللَّـهِ لَوْمَةُ لَائِمٍ 

و سرزنش سرزنش کنندگان هم در او که در راه خدا کوشش می‌کرد اثر نداشت. یعنی در راه حق به خاطر سرزنش تحت ‏تأثیر دیگران قرار نمی‏گرفت و تنها رضای حق برای او منظور نظر بود نه رضای مخلوق.

با کمی دقّت هم می‌توان فهمید که همین دفاع از مقام و حق حضرت علی7 بود که باعث شد تا این مردم بی‏خبر حضرت زهرا3 را به آن ترتیبی که می‏دانید به شهادت برسانند.[5]

[1] . اشاره به تمرد اهل کتاب از کتب آسمانی.

[2] . اشاره به نقش علی7 در مبارزه با فتنه‌ها.

[3] . اشاره به کمالات حضرت علی7.

[4] . مائده ، آیه 64.

[5] . متن فوق شرح فشرده‌ای بوده‌اند آیهٔ ‌الله آقا مجتبی تهرانی.