صله رحم با مهر و محبت و احسان و رعایت حقوق نزدیکان، حاصل میگردد و فی الجمله واجب است.
شهید اول; فرموده:
واجب آن به اندازهای است که انسان از قطع رحم، بیرون آید. زیرا که قطع رحم، معصیت و گناه است، بلکه از گناهان کبیره است، و اضافه بر این مقدار ، مستحب است.
بنابراین، صله رحم به اختلاف زمان، مکان، افراد، حالات و عادات مختلف، فرق میکند:
صله از فقیر آن است که انسان از حیث مادی به وضع اقتصادی او، و از حیث معنوی به زیارت وی برسد.
صله دوستان و همنشینان، با هدیه و دیدار آنان است، زیرا سلام و دیدار از نزدیک؛ و نوشتن نامه (از محل دور) پائینترین مراتب آن است.
و ابتدای صله رحم عبارت از نفع بردن در حال خوشی و آسایش؛ و نهایت آن، وجوب انفاق و احسان در گرفتاری میباشد. بین این دو، مراتب متفاوتی وجود دارد.
و صله رحم، علاوه بر اینکه عمل پسندیدهای محسوب میشود، موجب مهربانی و محبت و نزدیکی افراد خانواده و جامعه به یکدیگر خواهد بود.
به همین جهت است که در احادیث شریفه وارد شده که صله رحم عمر را طولانی و مرگ بد و بلاها را دفع میکند.
خداوند متعال میفرماید:
«آیا (شما منافقان) اگر از فرمان خدا و اطاعت قرآن روی بگردانید یا در زمین فساد و قطع رحم کنید، باز هم امید (نجات) دارید؟! همان منافقان اند که خدا آنها را لعن و نفرین کرده و گوش و چشمشان را کر و کور گردانید تا به جهل و شقاوت بمیرند.»[1]
بنابراین خداوند متعال قطع رحم را فساد در روی زمین میداند، زیرا که فاسد شدن خانواده، موجب فساد جامعه است، و فساد جامعه، موجب فساد زندگی اجتماعی میگردد.
[1] . سوره محمد، آیه 22.