واژه «ثقل» در لغت عرب به معنای هر چیز سنگین و در مقابل هر چیز سبک به کار میرود.[1]
اما اینکه چرا پیامبر اسلام6 قرآن و اهلبیت خود: را دو چیز سنگین نامیده است، چند توجیه دارد:
اول: تمسک و عمل کردن به دستورهای قرآن کریم و اهل بیت:، کار بسیار دشواری است.[2]
دوم: با توجه به اینکه در زبان عربی به هر چیز نفیس و با اهمیت «ثقل» گفته میشود، قرآن کریم و اهل بیت: به خاطر ارزش و اهمیت بسیار والا، ثقلین، یعنی دو چیز نفیس و ارزشمند نامیده شدهاند.[3]
سوم: همچنین برخی از دانشمندان «ثقل» را به معنای بار سفر گرفته و اظهار داشتهاند هر فردی که خواهان سعادت و رستگاری دنیوی و اخروی است، باید در این مسیر بار سنگین قرآن و عترت: را به دوش بکشد و بدین وسیله سعادت خود را تأمین نماید.
[1] . لسان العرب، محمّد بن مکرم ابن منظور، دار احیاء التراث العربی، بیروت، چاپ اول، 1988 م، ج 2، ص 112، ماده «ثقل»؛ مفردات الفاظ القرآن، راغب اصفهانی، تحقیق: صفوان عدنان داوودی، دار القلم، دمشق، چاپ اول، 1996 م، ص 173، ماده «ثقل».
[2] . لسان العرب، ج 2، ص 114.
[3] . همان.