در عبارات فوق خواندیم که امام7 میفرماید: «من دیدم که میراثم به غارت میرود.» در این جا سؤالی پیش میآید که چرا از خلافت تعبیر به «میراث» شده است؟!
پاسخ این سؤال با توجّه به این نکته روشن میشود و آن این که خلافت یک میراث الهی و معنوی است که از پیامبر6 به جانشینان معصومش میرسد نه یک میراث شخصی و مادّی و حکومت ظاهری. شبیه این تعبیر در آیات قرآن نیز دیده میشود آن جا که «زکریا» از خداوند تقاضای فرزندی میکند که «وارث او» و «وارث آل یعقوب» باشد (و بتواند به خوبی از میراث نبوّت و پیشوایی خلق پاسداری کند)[1]
در حقیقت این میراث متعلّق به همه امّت است ولی در اختیار امام و جانشین پیامبر6 قرار داده شده است.
در مورد کتب آسمانی میخوانیم: «سپس کتاب (آسمانی) را به گروهی از بندگان برگزیده خود به میراث دادیم.»[2] و از همین نظر در حدیث مشهور نبوی آمده است: «دانشمندان وارثان پیامبرانند».[3]
شاهد این سخن تاریخ گویای زندگی علی7 است، او عملا نشان داد که هیچ گونه دلبستگی به مال و مقام ندارد و خلاف را ـ بدون انجام وظایف الهی ـ همانند کفش کهنه بی ارزش، یا آب بینی حیوانی میدانست، چگونه ممکن است برای از دست رفتن آن چشمی پرخاشاک و گلویی گرفته، داشته باشد؟
[1] . ﴿فَهَبْ لی مِنْ لَدُنْکَ وَلِیاً یرِثُنی وَیرِثُ مِنْ آلِ یعْقُوبَ﴾. سوره مریم، آیه 5 و 6.
[2] . ﴿ثُمَّ اَوْرَثْنَا الْکِتابَ الَّذینَ اصْطَفَینا مِنْ عِبادِنا﴾؛ سوره فاطر، آیه 32.
[3] . اصول کافی، ج 1، ص 32 و 34.