مرحله اول: فضایل پیامبرﹷ از زبان حضرت علیﹸ
1 ـ بدان ای برادر یهودی همانا از فضل پیامبر است «پیش پروردگارش كه سزاوار آمرزش است كسی كه در برابر او صدایش را پست كند.»[1]
2 ـ بعد خدا، طاعت رسولش را همدوش طاعت خودش قرار داده پس فرموده «هر كس اطاعت كند رسول را همانا خدا را اطاعت كرده.»[2]
3 ـ بعد او را به دلهای مؤمنان نزدیك و مهرش را در دل آنان جایگزین كرده و چنین بود كه رسول خدا میفرمود: دوستی من با خون امتم آمیخته شده، زیرا كه آنان من را بر پدران و مادران و جان خویش مقدم میدارند. همانا پیامبر مهربانترین مردم بود. خدای تبارك و تعالی فرموده: همانا آمد شما را
فرستادهای از خودتان كه دشوار است بر او رنج كشیدنتان به مؤمنان
مهربانست[3] و نیز خدای تعالی فرموده است: پیامبر سزاوارتر است به مؤمنان از خودشان، و زنهای او مادران آنانند.[4]
4 ـ خداوند رسانده است فضائل پیامبر را در دنیا و آخرت به جائی كه تو قاصری از درک صفات او، ولی به آن اندازه كه دل تو پذیرش دارد و عقلت باور میكند به تو خبر میدهم كه با هیچ علمی قابل انكار نباشد و از فضل او است كه اهل آتش فریاد میزنند و داد میكشند كه در دنیا چرا به ندای او جواب ندادند.[5]
5 ـ و خدای متعال یاد آوری فرمود پیامبران را، سپس شروع، به نام آن حضرت كرده و او آخر ایشان است به جهت گرامی داشتن او را و هنگامی كه گرفتیم از پیامبران پیمانشان را و نیز از تو و نوح.[6] و نیز خدای تعالی فرموده است: ﴿إِنَّا أَوْحَيْنا إِلَيْكَ كَما أَوْحَيْنا إِلى نُوحٍ وَ النَّبِيِّينَ مِنْ بَعْدِهِ﴾[7] پس خدا در این آیه آغاز سخن به نام پیامبر فرموده و او آخرین پیامبر است.
6 ـ و نیز امت او را بر تمام امتها برتری داده .[8]
7 ـ مرد یهودی گفت به فرمان خدا فرشتگان بر آدم سجده كردند آیا برای محمّد یك چنین فضیلتی هست؟ علی7 فرمود: علت اینكه فرشتگان بر آدم سجده كردند این بود كه نور پیامبر و فرزندانش در صلب او به امانت گذاشته شده بود. زیرا كه صلب آدم ظرف بود و سجده فرشتگان عبادت و پرستش آدم نبود و همانا سجده آنان فرمانبرداری خدا بود و تحیت و ثنا بود و مانند سلام انسانی به انسان دیگر و اقرار فرشتگان بود به فضیلت و برتری آدم.
8 ـ ولی خداوند به محمد بالاتر از این عنایت فرموده و آن مقام این است كه خدا خود درود بر او فرستاد و فرمان داد كه فرشتگان هم بر او درود بفرستند و تمام بندگانش را وادار به این كار كرده تا روز قیامت بر او درود بفرستند.
پس هر كس در زندگی و بعد حیاتش بر او درود بفرستد خداوند ده مرتبه بر او درود فرستد و ده حسنه در برابر هر درودی به او عطا فرماید و هر كس بعد از وفات پیامبر بر او درود فرستد مانند همان درود و سلام بر درود فرستنده بر میگردد.[9]
خداوند دعای امت پیغمبر آخر الزمان را مستجاب نمیكند مگر این كه پیش از دعا بر پیامبرشان درود بفرستند و این مقام و پایه بالاتر و بزرگتر است از مقامی كه خدا به آدم داده.
و خداوند زبان سنگ سخت و درختان را برای درود بر او گویا قرار داده و ما هر گاه با پیامبر بودیم از هر گیاه و درختی که میگذشتیم به واسطه بزرگداشت و نبوت او میگفتند: «السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا رَسُولَ اللَّـهِ».
9 ـ و خداوند به واسطه بزرگداشت او از پیامبران پیش از او عهد و پیمان به تسلیم شدن و تصدیق کردن او گرفته در آنجا که فرموده: هنگامی که از پیامبران و از نوح و از ابراهیم و موسی و عیسی ابن مریم پیمان گرفتیم که به من و رسولم ایمان بیاورید.[10]
خداوند عز و جل نیز فرمود: و یاد کن آن گاه که خدا از پیغمبران و امتهاشان پیمان گرفت که چون به شما کتاب و حکمت بخشیدم سپس بر شما (اهل کتاب) رسولی از جانب خدا آمد که گواهی به راستی کتاب و شریعت شما میداد به او ایمان آورده و یاری او کنید خدا فرمود: آیا اقرار داشته و پیمان مرا بر این امر پذیرفتید؟ همه گفتند: اقرار داریم.
خدا فرمود: گواه باشید، من هم با شما گواهم.[11]
10 ـ و نیز فرموده: ﴿النَّبِيُّ أَوْلى بِالْمُؤْمِنينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ ...﴾[12] پیامبر به مؤمنان از خودشان مقدمترند. و نیز فرمود: ﴿وَ رَفَعْنا لَكَ ذِكْرَكَ﴾[13] ما نام و آوازهات را بلند کردیم پس هیچ مسلمانی صدایش را بلند نمیکند به کلمه اخلاص به شهادت «لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّـهُ» مگر اینکه با آن کلمه صدایش را به «وَ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللَّـهِ» در اذان و اقامه و نمازهای عید و جماعت و موسم حج و در دعاها، و در هر خطبهای حتی خطبه نکاح بلند میکند.
بعد مرد یهودی مناقب و ستایش انبیاء را یکی یکی یاد آوری کرد و امیر المؤمنین مقام بالاتر از آنها را برای پیامبر گرامی ثابت نمود ولی ما همه را به جهت کوتاهی کلام یاد آوری نکردیم.
[1] . خدای جلّ ثناؤه فرمود: ﴿إِنَّ الَّذينَ يَغُضُّونَ أَصْواتَهُمْ عِنْدَ رَسُولِ اللَّـهِ أُولئِكَ الَّذينَ امْتَحَنَ اللَّـهُ قُلُوبَهُمْ لِلتَّقْوى لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ أَجْرٌ عَظيمٌ﴾ سوره حجرات، آیه 3.
[2] . ﴿مَنْ يُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطاعَ اللَّـهَ وَ مَنْ تَوَلَّى فَما أَرْسَلْناكَ عَلَيْهِمْ حَفيظاً﴾ سوره نساء، آیه 80.
[3] . ﴿لَقَدْ جاءَكُمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِكُمْ عَزيزٌ عَلَيْهِ ما عَنِتُّمْ حَريصٌ عَلَيْكُمْ بِالْمُؤْمِنينَ رَؤُفٌ رَحيمٌ﴾ سوره توبه، آیه 128.
[4] . ﴿النَّبِيُّ أَوْلى بِالْمُؤْمِنينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَ أَزْواجُهُ أُمَّهاتُهُمْ وَ أُولُوا الْأَرْحامِ بَعْضُهُمْ أَوْلى بِبَعْضٍ في كِتابِ اللَّـهِ مِنَ الْمُؤْمِنينَ وَ الْمُهاجِرينَ إِلاَّ أَنْ تَفْعَلُوا إِلى أَوْلِيائِكُمْ مَعْرُوفاً كانَ ذلِكَ فِي الْكِتابِ مَسْطُوراً﴾ سوره احزاب، آیه 6.
[5] . سوره احزاب، آیه 66. خدای تعالی فرموده: ﴿يَوْمَ تُقَلَّبُ وُجُوهُهُمْ فِي النَّارِ يَقُولُونَ يا لَيْتَنا أَطَعْنَا اللَّـهَ وَ أَطَعْنَا الرَّسُولاَ﴾
[6] . سوره احزاب، آیه 7. خدای جل ثناؤه فرمود: ﴿وَ إِذْ أَخَذْنا مِنَ النَّبِيِّينَ ميثاقَهُمْ وَ مِنْكَ وَ مِنْ نُوحٍ وَ إِبْراهيمَ وَ مُوسى وَ عيسَى ابْنِ مَرْيَمَ وَ أَخَذْنا مِنْهُمْ ميثاقاً غَليظاً﴾
[7] . سوره نساء، آیه 163.
[8] . سوره آلعمران، آیه 110 . ﴿كُنْتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ تَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ تُؤْمِنُونَ بِاللَّـهِ وَ لَوْ آمَنَ أَهْلُ الْكِتابِ لَكانَ خَيْراً لَهُمْ مِنْهُمُ الْمُؤْمِنُونَ وَ أَكْثَرُهُمُ الْفاسِقُونَ﴾
[9] . سوره الأحزاب, آیه 56. ﴿إِنَّ اللَّـهَ وَ مَلائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْليماً﴾
[10] . سوره الأحزاب، آیه 7. ﴿وَ إِذْ أَخَذْنا مِنَ النَّبِيِّينَ ميثاقَهُمْ وَ مِنْكَ وَ مِنْ نُوحٍ وَ إِبْراهيمَ وَ مُوسى وَ عيسَى ابْنِ مَرْيَمَ وَ أَخَذْنا مِنْهُمْ ميثاقاً غَليظاً﴾
[11] . سوره آلعمران، آیه 81. ﴿وَ إِذْ أَخَذَ اللَّـهُ ميثاقَ النَّبِيِّينَ لَما آتَيْتُكُمْ مِنْ كِتابٍ وَ حِكْمَةٍ ثُمَّ جاءَكُمْ رَسُولٌ مُصَدِّقٌ لِما مَعَكُمْ لَتُؤْمِنُنَّ بِهِ وَ لَتَنْصُرُنَّهُ قالَ أَ أَقْرَرْتُمْ وَ أَخَذْتُمْ عَلى ذلِكُمْ إِصْري قالُوا أَقْرَرْنا قالَ فَاشْهَدُوا وَ أَنَا مَعَكُمْ مِنَ الشَّاهِدينَ﴾.
[12] . سوره الأحزاب، آیه 6. ﴿النَّبِيُّ أَوْلى بِالْمُؤْمِنينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَ أَزْواجُهُ أُمَّهاتُهُمْ وَ أُولُوا الْأَرْحامِ بَعْضُهُمْ أَوْلى بِبَعْضٍ في كِتابِ اللَّـهِ مِنَ الْمُؤْمِنينَ وَ الْمُهاجِرينَ إِلاَّ أَنْ تَفْعَلُوا إِلى أَوْلِيائِكُمْ مَعْرُوفاً كانَ ذلِكَ فِي الْكِتابِ مَسْطُوراً﴾.
[13] . سوره الشرح، آیه 4 . ﴿وَ رَفَعْنا لَكَ ذِكْرَكَ﴾