شيخ مفيد هم روايتي را نقل مي‌کند که در آن، سخن از شکوه‌ي فاطمه3 در مقابل جماعتي از مردم به ميان آمده است. او مي‌نويسد:
عروه بن زبير ميگويد: هنگامي‌كه مردم با ابوبكر بيعت كردند، فاطمه دختر رسول خدا6 بيرون شد و بر درب خانه‌اش ايستاد و فرمود: من هرگز همانند چنين روزی نديدم، اين مردم با وضع بدي در اينجا حاضر شدند، پيكر پيامبر خود6 را در ميان ما رها ساخته و امر خلافت را بدون (حضور و دخالت) ما در انحصار خود قرار دادند.[1]
همچنين دختر رسول خدا6 در برابر دسته‌ای از بانوان که به عيادت ايشان آمده بودند، نسبت به ظلمي که از سوي دستگاه خلافت بر وي روا گشته، گلايه مي‌کند. عده‌اي از محدثان روايت مربوطه را هر کدام با سند‌‌ي جداگانه به ثبت رساندند. تفصيل آن به شرح ذيل است:[2]
فَقَالَتْ أَصْبَحْتُ وَ اللهِ عَائِفَةً لِدُنْيَاكمْ قَالِيَةً لِرِجَالِكمْ لَفَظْتُهُمْ قَبْلَ أَنْ عَجَمْتُهُمْ وَ شَنَأْتُهُمْ بَعْدَ أَنْ سَبَرْتُهُمْ.
فَقُبْحاً لِفُلُولِ الْحَدِّ وَ خَوَرِ الْقَنَاةِ وَ خَطَلِ الرَّأْيِ وَ بِئْسَ ما قَدَّمَتْ لَهُمْ أَنْفُسُهُمْ أَنْ سَخِطَ اللَّـهُ عَلَيْهِمْ وَ فِي الْعَذابِ هُمْ خالِدُونَ لَا جَرَمَ لَقَدْ قَلَّدْتُهُمْ رِبْقَتَهَا وَ شَنَنْتُ عَلَيْهِمْ عَارَهَا فَجَدْعاً وَ عَقْراً وَ سُحْقاً لِلْقَوْمِ الظَّالِمِينَ.
وَيْحَهُمْ أَنَّي زَحْزَحُوهَا عَنْ رَوَاسِي الرِّسَالَةِ وَ قَوَاعِدِ النُّبُوَّةِ وَ مَهْبِطِ الْوَحْيِ الْأَمِينِ وَ الطَّبِينِ بِأَمْرِ الدُّنْيَا وَ الدِّينِ- أَلا ذلِك هُوَ الْخُسْرانُ الْـمُبِينُ وَ مَا نَقَمُوا مِنْ أَبِي حَسَنٍ نَقَمُوا وَ اللهِ مِنْهُ نَكيرَ سَيْفِهِ وَ شِدَّةَ وَطْأَتِهِ وَ نَكالَ وَقْعَتِهِ وَ تَنَمُّرَهُ فِي ذَاتِ اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ .
وَ اللهِ لَوْ تَكافُّوا عَنْ زِمَامٍ نَبَذَهُ رَسُولُ اللهِ صَلَّي اللهُ عَلَيهِ وَ آلِهِ لَاعْتَلَقَهُ وَ لَسَارَ بِهِمْ سَيْراً سُجُحاً لَا يَكلُمُ خِشَاشُهُ وَ لَا يُتَعْتَعُ رَاكبُهُ وَ لَأَوْرَدَهُمْ مَنْهَلًا نَمِيراً فَضْفَاضاً تَطْفَحُ ضِفَّتَاهُ وَ لَأَصْدَرَهُمْ بِطَاناً قَدْ تَخَيَّرَ لَهُمُ الرَّيَ غَيْرَ مُتَحَلٍّ مِنْهُ بِطَائِلٍ إِلَّا بِغَمْرِ الْـمَاءِ وَ رَدْعِهِ سَوْرَةَ السَّاغِبِ وَ لَفُتِحَتْ عَلَيْهِمْ بَرَكاتُ السَّمَاءِ وَ الْأَرْضِ وَ سَيَأْخُذُهُمُ اللَّـهُ بِما كانُوا يَكسِبُونَ. أَلَا هَلُمَّ فَاسْمَع.
عبد اللَّه بن حسن ميگويد: مادرم فاطمه، دختر گرامی امام حسين7 فرمود: چون بيماری جدّه‌ام حضرت فاطمه3 دختر بزرگوار پيغمبر خدا6 شدت گرفت، زنان مهاجر و انصار به قصد عيادت به خانه آن حضرت آمدند، و گرد بستر وی حلقه زدند و عرضه داشتند: ای دختر نازنين پيامبر! شب را با مريضی جانكاهت چگونه به صبح رساندی؟
حضرت زهرا3 فرمود: در حالي به سر مي‌‌برم كه به خدا سوگند از دنياي شما متنفرم و آن را رها كرده ام. نسبت به مردان شما خشمگينم. با امتحانِ اول، آنان را به دور افكندم و با آزمايشِ عُمقِ ايمانشان، آنان را مورد غضب و سرزنش قرار دادم.
چه بسيار زشتند مردانی كه خصلت مردی ندارند، لبه تيز شمشير آنان كند و شكسته شده است. مردانی كه عقيده و رأيشان ديگر رنگ ثبات ندارد، و هر لحظه به رنگی درآيند. و چه بد توشهای پيشاپيش برای خود فرستادند و (با كنار زدن حقّ از مقرّ خود و گذاشتن ناحقّ به جای آن) خود را مستوجب خشم خداوند كرده و به عذاب هميشگی دوزخ گرفتار ساختند.[3]
شعر شهادت حضرت زهراﹴ
|
مادری خورد زمین و همه جا ریخت بهم |
|
همه‌ي زندگیِ شیر خدا ریخت بهم |
|
داغي و تيزيِ مسمار اذيّت ميكرد |
|
تا كه برخاست ز جا عرش خدا ريخت بهم |
|
بشکند پای کسی که لگدش سنگین بود |
|
تا که زد سلسله‌ي آل عبا ریخت بهم |
|
ثلث سادات ميان در و ديوار افتاد |
|
نسل سادات به يك ضربه‌ي پا ریخت بهم |
|
گُر گرفته بدنِ فاطمه، اي در بس كن |
|
وسط شعله ببين زمزمه‌ها ريخت بهم |
|
رويِ او ريخت بهم پهلويِ او ريخت بهم |
|
دهنش غرق به خون گشت و صدا ريخت بهم |
|
شدتِ ضربه چنان بود كه سر خورد به در |
|
رويِ آشفته‌يِ اُمّ النُجَبا ريخت بهم |
|
پشتِ در سينه‌يِ سنگين شده هم ارثي شد |
|
گيسوانِ پسرش كرب و بلا ريخت بهم |
|
مادرش آمده گودال نچرخان بدنش |
|
استخوان‌هاي گلويش ز قفا ريخت بهم |
|
با ترك‌هاي لبش با نوك پا بازي كرد |
|
همه‌ي صورت او با كف پا ريخت بهم… |
[1] . «أَخْبَرَنِي أَبُو الْحَسَنِ عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدٍ الْكاتِبُ قَالَ أَخْبَرَنِي الْحَسَنُ بْنُ عَلِيٍّ الزَّعْفَرَانِيُّ قَالَ أَخْبَرَنِي إِبْرَاهِيمُ بْنُ مُحَمَّدٍ الثَّقَفِيُّ قَالَ أَخْبَرَنَا أَبُو إِسْمَاعِيلَ الْعَطَّارُ قَالَ أَخْبَرَنَا ابْنُ لَهِيعَةَ عَنْ أَبِي الْأَسْوَدِ عَنْ عُرْوَةَ بْنِ الزُّبَيْرِ قَالَ لَمَّا بَايَعَ النَّاسُ أَبَا بَكرٍ خَرَجَتْ فَاطِمَةُ بِنْتُ مُحَمَّدٍ صَلَّي اللهُ عَلَيهِ وَ آلِهِ فَوَقَفَتْ عَلَي بَابِهَا وَ قَالَتْ مَا رَأَيْتُ كالْيَوْمِ قَطُّ حَضَرُوا أَسْوَأَ مَحْضَرٍ تَرَكوا نَبِيَّهُمْ صَلَّي اللهُ عَلَيهِ وَ آلِهِ جِنَازَةً بَيْنَ أَظْهُرِنَا وَ اسْتَبَدُّوا بِالْأَمْرِ دُونَنَا» ؛ الشيخ المفيد، محمد بن محمد بن النعمان ابن المعلم أبي عبد الله العكبري، البغدادي (متوفای413 هـ)، الأمالي، ص 95، تحقيق: الحسين أستاد ولي ـ علي أكبر الغفاري، ناشر: دار المفيد للطباعهٔ والنشر والتوزيع ـ بيروت، الطبعهٔ: الثانيهٔ، 1414 هـ ـ 1993 م. .
[2] . حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ الْحَسَنِ الْقَطَّانُ قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ مُحَمَّدٍ الْحُسَيْنِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو الطَّيِّبِ مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ حُمَيْدٍ اللَّخْمِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو عَبْدِ اللهِ مُحَمَّدُ بْنُ زَكرِيَّا قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْـمُهَلَّبِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللهِ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ سُلَيْمَانَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَبْدِ اللهِ بْنِ الْحَسَنِ عَنْ أُمِّهِ فَاطِمَةَ بِنْتِ الْحُسَيْنِ عَلَيهِ السَّلام قَالَ: لَمَّا اشْتَدَّتْ عِلَّةُ فَاطِمَةَ بِنْتِ رَسُولِ اللهِ صَلَّي اللهُ عَلَيهِ وَ آلِهِ اجْتَمَعَ عِنْدَهَا نِسَاءُ الْـمُهَاجِرِينَ وَ الْأَنْصَارِ فَقُلْنَ لَهَا يَا بِنْتَ رَسُولِ اللهِ كَيْفَ أَصْبَحْتَ مِنْ عِلَّتِك؟
[3] . جريان شهادت صديقه طاهره3 در كتاب منشور بين المللي اسلام شرح خطبه حضرت زهرا3 و در كتاب فاطمه تجليگاه انوار آفرينش ذيل لقب «شهيده» به تفصيل ذكر شده خوانندگان محترم مراجعه فرمايند.
