حدیث (1)

امام صادق7: «إِنَّ للهِ عَزَّ وَ جَلَّ عِبَاداً فِي‏ الْأَرْضِ‏ مِنْ خَالِصِ عِبَادِهِ مَا يُنْزِلُ مِنَ السَّمَاءِ تُحْفَةً إِلَى الْأَرْضِ إِلَّا صَرَفَهَا عَنْهُمْ إِلَى غَيْرِهِمْ وَ لَا بَلِيَّةً إِلَّا صَرَفَهَا إِلَيْهِم‏».

خدای عز و جل بندگانی در زمین دارد و در بین بندگان خالصش، کسانی هستند که هر نعمتی از آسمان به زمین فرود آید، آن را از ایشان باز دارد و به دیگران دهد، و هر گرفتاری که نازل شود، بر ایشان فرود آورد.[1]

حدیث (2)

امام باقر7: «إِنَّ اللَّـهَ عَزَّ وَ جَلَّ إِذَا أَحَبَ‏ عَبْداً غَثَّهُ بِالْبَلَاءِ غَثّاً وَ ثَجَّهُ بِالْبَلَاءِ ثَجّاً فَإِذَا دَعَاهُ قَالَ لَبَّيْكَ عَبْدِي لَبَّيْكَ عَبْدِي لَئِنْ عَجَّلْتُ لَكَ مَا سَأَلْتَ إِنِّي عَلَى ذَلِكَ لَقَادِرٌ وَ لَئِنْ ذَخَرْتُ لَكَ فَمَا ادَّخَرْتُ لَكَ خَيْرٌ لَك‏».

خداوند تبارک و تعالی چون بنده‌ای را دوست دارد در بلا و مصیبتش غرقه سازد و باران گرفتاری بر سرش فرود آرد و آنگاه که این بنده خدا را بخواند فرماید: لبیک، بنده‌ی من ! بی‌شک اگر بخواهم خواسته‌ات را زود اجابت کنم می‌توانم، اما اگر بخواهم آن را برایت اندوخته سازم این برای تو بهتر است.[2]

حدیث (3)

امام صادق7: «الْمُؤْمِنُ لَا يَمْضِي‏ عَلَيْهِ أَرْبَعُونَ لَيْلَةً إِلَّا عَرَضَ لَهُ أَمْرٌ يَحْزُنُهُ
يُذَكَّرُ بِه‏».

چهل شب بر بنده مومن نگذرد، مگر اینکه واقعه‌ای برایش رخ دهد و او را غمگین سازد و به واسطه آن، متذکر گردد.[3]

حدیث (4)

امام صادق7: «إِنَ‏ فِي‏ الْجَنَّةِ مَنْزِلَةً لَا يَبْلُغُهَا عَبْدٌ إِلَّا بِالابْتِلَاءِ فِي‏ جَسَدِهِ‏».

همانا در بهشت مقام و منزلتی وجود دارد که هیچ بنده‌ای به آن نرسد، مگر به درد و بیماری‌ای که در بدنش حادث شود.[4]

حدیث (5)

امام صادق7: «إِنَّ الْمُؤْمِنَ مِنَ اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ لَبِأَفْضَلِ‏ مَكَانٍ ثَلَاثاً إِنَّهُ لَيَبْتَلِيهِ بِالْبَلَاءِ ثُمَّ يَنْزِعُ نَفْسَهُ عُضْواً عُضْواً مِنْ جَسَدِهِ وَ هُوَ يَحْمَدُ اللَّـهَ عَلَى‏ ذَلِك‏».

همانا جایگاه مومن نزد خدای عزوجل برترین جایگاه است و این جمله را سه بار فرمود چرا که گاه بنده‌ای را خداوند به گرفتاری مبتلا می‌سازد و می‌فرماید. آنگاه جانش را از عضو عضو پیکرش بیرون می‌کشد، در حالی که وی بر این پیشامد خداوند را حمد و ستایش می‌گوید.[5]

حدیث (6)

امام صادق7: «يَا عَبْدَ اللهِ، لَوْ يَعْلَمُ‏ الْمُؤْمِنُ مَا لَهُ مِنَ الْأَجْرِ فِي الْمَصَائِبِ، لَتَمَنّى‏ أَنَّهُ قُرِّضَ بِالْمَقَارِيض‏».

ای بنده خدا، اگر مومن می‌دانست که پاداش مصائب و گرفتاری‌هایش چه اندازه است، آرزو می‌‌‌کرد با قیچی تکه تکه شود.[6]

حدیث (7)

امام باقر7: «إِنَّ اللَّـهَ عَزَّ وَ جَلَّ لَيَتَعَاهَدُ الْمُؤْمِنَ بِالْبَلَاءِ كَمَا يَتَعَاهَدُ الرَّجُلُ أَهْلَهُ بِالْهَدِيَّةِ مِنَ الْغَيْبَةِ وَ يَحْمِيهِ الدُّنْيَا كَمَا يَحْمِي الطَّبِيبُ‏ الْمَرِيضَ‏».

خداوند عزیز و با جلال از بنده مؤمنش با رنج و بلا دلجویی می‌کند، همچنان که شخص با هدیه‌ای که از سفر آورده، از خانواده‌اش دلجویی می‌کند و خدا مومن را از دنیا پرهیز می‌دهد، همچنان که طبیب، بیمار را (از بعضی خوردنی‌ها و آشامیدنی‌ها) پرهیز می‌دهد.[7]

حدیث (8)

امام صادق7: «قَالَ رَسُولُ اللهِ6:‏ مَثَلُ الْمُؤْمِنِ كَمَثَلِ‏ خَامَةِ الزَّرْعِ تُكْفِئُهَا الرِّيَاحُ كَذَا وَ كَذَا وَ الْمُؤْمِنُ تُكْفِئُهُ الْأَوْجَاعُ وَ الْأَمْرَاضُ وَ مَثَلُ الْمُنَافِقِ كَمَثَلِ الْإِرْزَبَّةِ الْمُسْتَقِيمَةِ الَّتِي لَا يُصِيبُهَا شَيْ‏ءٌ حَتَّى يَأْتِيَهُ الْمَوْتُ فَيَقْصِفَهُ قَصْفا».

رسول خدا فرمودند: حکایت مومن حکایت ساقه گیاه است که بادها آن را به این سو و آن سو کج و راست می‌کنند. مومن هم به واسطه‌ی بیماریها و دردها کج و راست می‌شود. اما حکایت منافق، حکایت عصای آهنین بی‌انعطافی است که هیچ آسیبی به آن نمی‌رسد، تا اینکه مرگش به سراغش می‌آید و کمرش را در هم می‌شکند.[8]

حدیث (9)

امام صادق7: «إِنَّ‏ فِي‏ كِتَابِ‏ عَلِيٍّ7‏ أَنَّ أَشَدَّ النَّاسِ بَلَاءً النَّبِيُّونَ ثُمَّ الْوَصِيُّونَ ثُمَّ الْأَمْثَلُ فَالْأَمْثَلُ وَ إِنَّمَا يُبْتَلَى الْمُؤْمِنُ عَلَى قَدْرِ أَعْمَالِهِ الْحَسَنَةِ فَمَنْ صَحَّ دِينُهُ وَ صَحَّ عَمَلُهُ اشْتَدَّ بَلَاؤُهُ وَ ذَلِكَ أَنَّ اللَّـهَ عَزَّ وَ جَلَّ لَمْ يَجْعَلِ الدُّنْيَا ثَوَاباً لِمُؤْمِنٍ وَ لَا عُقُوبَةً لِكَافِرٍ وَ مَنْ سَخُفَ دِينُهُ وَ ضَعُفَ عَمَلُهُ قَلَّ بَلَاؤُهُ وَ الْبَلَاءُ أَسْرَعُ إِلَى الْمُؤْمِنِ الْمُتَّقِي مِنَ الْمَطَرِ إِلَى قَرَارِ الْأَرْض‏».

در کتاب علی7 آمده: شدیدترین بلاها در بین آفریدگان، نخست به پیامبران و سپس به اوصیاء می‌رسد و آنگاه به مثل و شبیه‌ترین مردم به آنها. مومن به مقدار نیکی‌‌هایش آزموده می‌شود. هر که دینش درست و کارش نیک باشد، بلایش شدیدتر است، چرا که خدای عزوجل دنیا را مایه پاداش مومن قرار نداده و نه وسیله عذاب کافر. اما آن که دینش نادرست و کارش سست باشد، بلایش اندک است. بلا به انسان مومن پرهیزکار زودتر می‌رسد، تا باران به سطح زمین.[9]

حدیث (10)

امام صادق7: «كُلَّمَا ازْدَادَ الْعَبْدُ إِيمَاناً ازْدَادَ ضِيقاً فِي‏ مَعِيشَتِهِ‏».

هر اندازه که ایمان بنده افزون گردد، تنگ دستی‌اش بیشتر و زندگی‌اش سخت‌تر شود.[10]

حدیث (11)

امام صادق7: «مَرَّ رَسُولُ اللهِ6 بِجَدْيٍ‏ أَسَكَ‏ مُلْقًى عَلَى مَزْبَلَةٍ مَيْتاً فَقَالَ لِأَصْحَابِهِ كَمْ يُسَاوِي هَذَا فَقَالُوا لَعَلَّهُ لَوْ كَانَ حَيّاً لَمْ يُسَاوِ دِرْهَماً فَقَالَ النَّبِيُّ6 وَ الَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ لَلدُّنْيَا أَهْوَنُ عَلَى اللهِ مِنْ هَذَا الْجِدْيِ عَلَى‏ أَهْلِه‏».

روزی رسول خدا6 از کنار بزغاله گوش بریده مرده‌ای که در زباله دان افتاده بود، گذر می‌کرد پس رو به اصحاب کرد و فرمود: این (بزغاله)، به چند می‌‌‌ارزد. گفتند: شاید اگر زنده بود، یک درهم. پیامبر6 فرموده: به خدایی که جانم در دست اوست، دنیا در پیشگاه خدا، بی‌ارزش‌تر است از این بزغاله نزد صاحبش.[11]

حدیث (12)

امام صادق7: «قَالَ اللَّـهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَوْ لَا أَنْ‏ يَجِدَ عَبْدِيَ الْمُؤْمِنُ فِي قَلْبِهِ لَعَصَّبْتُ رَأْسَ الْكَافِرِ بِعِصَابَةِ حَدِيدٍ لَا يُصَدَّعُ رَأْسُهُ‏ أَبَدا».

خداوند عزّوجل می‌فرماید اگر بنده مومن من دل آزرده نمی‌شد، سر انسان کافر را با دستمالی آهنین می‌بستم، تا هرگز دچار سردرد نشود.[12]

[1] . اصول کافی (ط-الاسلامیه)، ج2، ص253 (باب شدة ابلاء المومن حدیث 5).

[2] . اصول کافی(ط-الاسلامیه)، ج2، ص253 (باب شدة ابلاء المومن حدیث 7).

[3] . اصول کافی(ط-الاسلامیه)، ج2، ص254 (باب شدة ابلاء المومن حدیث 11).

[4] . اصول کافی(ط-الاسلامیه)، ج2 ،ص255 (باب شدة ابلاء المومن حدیث 14).

[5] . اصول کافی(ط-الاسلامیه)، ج2، ص254(باب شدة ابلاء المومن حدیث 13).

[6] . اصول کافی(ط-الاسلامیه)، ج2 ،ص255(باب شدة ابلاء المومن حدیث15).

[7] . اصول کافی(ط-الاسلامیه)، ج2، ص255 (باب شدة ابلاء المومن حدیث17).

[8] . اصول کافی(ط-الاسلامیه)، ج2 ،ص258(باب شدة ابلاء المومن حدیث25).

[9] . اصول کافی(ط-الاسلامیه)، ج2 ،ص259(باب شدة ابلاء المومن حدیث29).

[10] . اصول کافی(ط-الاسلامیه)، ج2، ص261 (باب فضل فقراء المسلمین حدیث 4).

[11] . اصول کافی(ط-الاسلامیه) ،ج2، ص129(باب ذم الدنیا و الزهد فیها).

[12] . اصول کافی(ط-الاسلامیه)، ج2 ،ص257(باب شدة ابتلاء المومن، حدیث24.